اقتصاد مسکن

نمی‌دانی؟ یادبگیر؛ نمی‌توانی؟ بخواه!! - تقریر حقیقت، تقلیل مرارت

نمی‌دانی؟ یادبگیر؛ نمی‌توانی؟ بخواه!! - تقریر حقیقت، تقلیل مرارت

اقتصاد مسکن

نوشته‌های ایمان عابدی

۴۶ مطلب با موضوع «اقتصاد مسکن» ثبت شده است

مسکن نیاز ضروری خانواده است و به همین دلیل چنانچه تأمین آن برای خانوارها با مشکل همراه باشد نیاز به مداخله دولت احساس می‌شود. عدم برخورداری از مسکن مناسب به شکل مسکن غیر رسمی، زندگی در بافت فرسوده، افزایش هزینه‌های اجاره‌بها و مسکن، عدم دسترسی به تسهیلات بلندمدت و ارزان‌قیمت برای خرید و عدم دسترسی به شغل، امکانات شهری و رفاهی همگی از مشکلات مربوط به فضای مسکونی محسوب می‌شود. این مشکلات می‌تواند منجر به افزایش بزهکاری، افزایش طلاق و کاهش رفاه خانوار و کاهش نرخ ازدواج و فرزندآوری و در نهایت کاهش جمعیت را به دنبال داشته باشد که در نهایت امنیت اجتماعی و اقتصادی جامعه را با خطر روبه‌رو می‌کند.

لینک دانلود گزارش سیاستی 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ شهریور ۰۳ ، ۱۴:۱۱
ایمان عابدی

کتاب شاخص های سیاست گذاری مسکن


شاخص‌های علوم اجتماعی از سال 1966 در ادبیات علمی جهان وارد شد و امروزه به یکی از ابزارهای اساسی در سیاست‌گذاری تبدیل شده است. شاخص‌ها ابزار توصیف واقعیت‌ها و تجویز سیاست‌های مطلوب هستند. آن‌ها ذیل رویکردهای مختلف علمی و در راستای سیاست مشخصی تولید می شوند لذا خنثی نبوده و پیش‌فرض ها و دلالت های متفاوتی دارند؛ به همین جهت به نرمی در سیاست­گذاری وارد شده و در طراحی نظام اجتماعی دخیل هستند. هیچ سیاستی بدون شاخص و هیچ شاخصی بدون سیاست وجود ندارد. بخش مسکن شاخص‌های بسیاری دارد که برای تشخیص مشکلات، پیش‌بینی وضعیت آینده، ترسیم وضعیت مطلوب، برنامه‌ریزی و ارزیابی سیاست‌ها بکار می­روند. سیاست‌گذاران مسکن ممکن است با زبان شاخص‌ها سیاست­سازی و سیاست‌گذاری کرده یا ناآگاهانه سیاست‌های پشت یک شاخص را دنبال کنند. به همین جهت اثر پیش­رو می­کشد ابتدا به طور عام به شاخص‌ها در علوم اجتماعی و سپس به طور خاص به احصا، دسته‌بندی و توضیح شاخص‌های مرتبط با مسکن بپردازد.

 
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۸ شهریور ۰۳ ، ۱۳:۳۵
ایمان عابدی

حق مولدسازی پایدار اقتصادی زمین‌های دولتی، کاربست اجاره‌داری زمین
 
 مجید رضایی
 ایمان عابدی
 
چکیده 
از حقوق حاکمیت اسلامی بهره‌مندی پایدار از دارایی‌های دولتی است. مولدسازی دارایی‌های دولت علاوه بر اینکه در کنار مالیات به تأمین مالی دولت کمک می‌کند به دلیل آثار اقتصادی مطلوبی که می‌تواند به دنبال داشته باشد یکی از الزامات حکمرانی شهری محسوب می‌شود. در بین دارایی‌های دولت، زمین در ایران از جایگاه ویژ‌ه‌ای برخوردار است؛ در این پژوهش با اسـتفاده از روش تحلیلـی و توصیفی و با مرور تجربه جهانی، متون فقهی، تاریخی و آمار‌های در دسترس به بررسی تأثیرات اقتصادی عرضه زمین دولتی به صورت اجار‌ه‌ای می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد الگوی اجاره‌داری برخلاف فروش نوعی تأمین مالی پایدار، بلندمدت و باثبات برای دولت است. همچنین عرضه زمین‌های دولتی به صورت اجاره بلندمدت برای تسهیل ساخت کاربری‌های مسکونی، تجاری، اداری، کشاورزی، باغداری و... می‌تواند به رشد اقتصادی بدون تورم در بلندمدت منجر شود. هزینه اولیه و ثابت تولید و مصرف کالاها و خدمات از طریق کاهش یا حذف هزینه و قیمت زمین از رهگذر عرضه زمین‌های دولتی به صورت استیجاری صورت می‌گیرد. به دنبال این اتفاق رشد قیمت زمین و به‌تبع آن رشد قیمت تمامی کالاها و خدمات وابسته به زمین (به میزان اتکا به زمین) تا حدی کنترل می‌شود و در نهایت عرضه استیجاری زمین دولتی امکان تولید و مصرف را به صورت متوازن برای آحاد مردم پدید می‌آورد.
 
واژ گان کلیدی: زمین، زمین دولتی، اجاره‌داری، تولید، مولدسازی.
 
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۵ شهریور ۰۳ ، ۱۶:۰۴
ایمان عابدی

تحلیل مرتفع‌سازی ساختمانی در تهران

مرتفع‌سازی در تهران؛ راه‌حل مشکلات مسکونی؟

زمین شهری با توسعه شهری و افزایش زیرساخت‌ها، دسترسی‌ها و امکانات شهری ارزش بالاتری در ذهن و قیمت بالاتری در بازار پیدا می‌کند. از این رو با افزایش قیمت زمین، هزینه دسترسی به ساختمان برای تولید بالاتر می‌رود. پس از آن، فعالیت­های اقتصادی زمین­بر به حاشیه شهرها و فعالیت‌های اقتصادی که نسبت زمین به سایر عوامل تولید در آن‌ها کمتر است و بازدهی بیشتری دارند به مرکز شهر نزدیک‌تر خواهند شد. توسعه افقی شهر منجر به طی مسافت‌های طولانی‌تر در حمل و نقل می­شود که ممکن است به افزایش هزینه‌های جابه‌جایی نیز منجر شود. به همین جهت با افزایش جمعیت و قیمت زمین یکی از راه‌حل‌ها برای استفاده بیشتر از زمین مرکز شهر، توسعه عمودی است. پیرامون توسعه عمودی یا افقی بحث‌های بسیاری صورت‌گرفته و برخی به کل آن را رد و برخی بدون هیچ قید و شرطی آن را می‌پذیرند. یک تحلیل جامع از ابعاد مختلف تراکم بالای ساختمانی می‌تواند در قضاوت نهایی بسیار مثمر ثمر باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۴۲
ایمان عابدی

راهکار‌های ساماندهی بازار مصالح

تنظیم‌گری بازار مصالح ایران

 مقدمه

تولید در حوزه ساخت­وساز املاک تابع هزینه­های نهاده­های تولید اعم از نیروی کار، مصالح و زمین است. بین این سه نهاده اصلی، زمین بیشترین سهم قیمتی را دارد و برای مصرف‌کننده نهایی از اهمیت بیشتری برخوردار است ولی برای تولیدکننده و در سیاست‌گذاری املاک باید به هر سه حوزه توجه کرد. با شروع روند ثبت‌نام برای طرح نهضت ملی مسکن این دغدغه به وجود می‌آید که برای تأمین مسکن مقرون‌به‌صرفه، بازار مصالح باید چگونه سامان‌دهی شود؟ در طرح مسکن مهر و طرح فعلی به حذف قیمت زمین توجه شده بود و باعث شد بخش زیادی از هزینه مسکن کاهش پیدا کند ولی برای ساماندهی بازار مصالح کمتر فکر شده است. به‌وضوح می­توان پیش‌بینی کرد اگر ظرفیت تولید مصالح پاسخگوی طرح نهضت ملی مسکن نباشد قیمت انواع مصالح می‌تواند با افزایش مواجه شود و طرح را با کندی یا شکست مواجه سازد. برای نمونه با افزایش فعالیت‌های ساختمانی در سال ۲۰۲۱، عرضه مصالح ساختمانی از جمله فولاد، سیمان، گچ، سرامیک، چوب و پلاستیک در انگلیس با محدودیت‌هایی روبرو شد و این امر منجر به افزایش زمان تحویل و هزینه‌ها شده و بخش ساختمانی را با مشکل مواجه کرده است؛ بنابراین تحقق دو هدف تأمین مصالح کافی و ارزان‌قیمت مهم‌ترین ویژگی بازار مصالح مطلوب و بایسته است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۴۰
ایمان عابدی

نقش صندوق املاک و مستغلات در مسکن

جبران قدرت خرید در بازار مسکن

پرکردن چاله قدرت خرید مسکن

راهکار مسکن در استطاعت

دسترسی به مسکن، مسکن در استطاعت خانوار، مسکن مقرون‌به‌صرفه و مسکن دست‌یافتنی اصطلاحات مختلفی برای affordable housing است که خانوارها برای تهیه آن مجبور نباشند بخش گزافی از درآمد خود را به آن اختصاص دهند. صندوق املاک و مستغلات (Real Estate Investment Trusts) نیز از طریق تجمیع سرمایه‌های خرد در بخش مسکن نوعی پوشش تورمی برای خانوارها به دست می‌دهد. در این مقاله سعی می‌کنیم رابطه بین این دو را بیشتر توضیح دهیم. در واقع از صندوق املاک و مستغلات برای افزایش قدرت خرید مسکن استفاده خواهیم کرد. این اقدام علاوه بر دسترس‌پذیر کردن مسکن از طریق رونق تقاضا، ساخت و ساز و عرضه را نیز تقویت می‌کند و ابزاری چندوجهی است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۳۹
ایمان عابدی

بخش مسکن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش­های پیشران اقتصاد نقش کلیدی در رشد بلندمدت و پایدار اقتصاد دارد ولی متأسفانه طی سال‌های اخیر هم در بخش معاملات مسکن و هم در بخش ساخت‌وساز رکود عمیقی به وجود آمده است. بین رکود در تعداد معاملات و ساخت‌وساز رابطه دوطرفه برقرار است وقتی ساخت‌وساز رونق نداشته باشد معاملات نیز با رکود مواجه می‌شوند و برعکس. وابستگی این دو به یکدیگر نشان می‌دهد برای خروج از رکود بخش مسکن، سیاست‌گذاری دقیقی لازم است و توجه به یکی از طرفین عرضه و تقاضا به‌تنهایی نمی­تواند کارآمد باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۳۷
ایمان عابدی

مسکن یک کالای مصرفی، غیر قابل جانشین، بادوام و ناهمگن است که می‌تواند علاوه بر ارزش مصرفی، ارزش سرمایه‌ای نیز داشته باشد. رشد پیش‌بینی‌پذیر، منظم، تکرارشونده و زیاد قیمت مسکن جذابیت زیادی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده و به همین علت از کالای مصرفی بادوام به کالای سرمایه‌ای تبدیل و در پرتفوی سرمایه‌گذاران وارد شده است. در اقتصاد به چنین اتفاقی سفته­بازی، دلالی، سوداگری، سرمایه‌گذاری مالی یا سرمایه­ای شدن مسکن می‌گویند که در اینجا از تفاوت جزئی که بین این اصطلاحات وجود دارد چشم‌پوشی می‌کنیم. با طرح مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر خانه خالی مباحث حول موضوع سفته‌بازی در مسکن مجدداً رونق یافت و اختلافات بالا گرفت. گروهی اساساً سفته‌بازی در مسکن را امری لازم برای بازار دانستند و گروه دیگر سفته‌بازی را فعالیتی مضر می‌دانند ولی این مالیات‌ها را برای مقابله با آن کارآمد نمی‌دانند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۳۵
ایمان عابدی

مسکن خالی به علل مختلف مثل مهاجرت، نیاز به بازسازی، فرسودگی، فوت ساکن، مصادره توسط بانک، مشکلات قانونی و سفته­بازی می‌تواند وجود داشته باشد. وجود یک مقدار خانه خالی در بازار مسکن لازم است. نرخ طبیعی یا ساختاری خانه‌های خالی در اقتصاد شبیه نرخ طبیعی بیکاری است. وجود حدوداً 5-7 درصد خانه خالی در اقتصاد طبیعی است. مسکن خالی می‌تواند به جابه‌جایی کمک کند و هزینه و زمان جست‌وجو برای خانه جدید را کاهش دهد؛ اما اگر نرخ مسکن خالی بالاتر از نرخ طبیعی باشد نشان‌دهنده یک مشکل است. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل سه‌گانه بازار باشد. نیروهای تقاضای مصرفی، تقاضای سرمایه‌ای و عرضه می‌توانند در شکل‌گیری مسکن خالی مؤثر باشند. چنانچه تقاضای مصرفی در یک منطقه به علت کاهش قدرت خرید یا کاهش جمعیت مثلاً مهاجرت کم شود؛ آنگاه انتظار می‌رود تعداد مسکن خالی زیاد شود. همچنین اگر عرضه بیش از نیاز باشد یا ساخت‌وساز متناسب با نیاز و توان خرید مصرف‌کنندگان نباشد خانه‌های ساخته شده خالی می‌مانند. در مورد تقاضای سرمایه‌ای نیز می‌توان گفت وقتی تقاضای سفته‌بازی یا سوداگری در یک منطقه افزایش پیدا کند مسکن خالی زیاد می‌شود؛ بنابراین برخلاف آنچه معمولاً بیان می‌شود که تقاضای سوداگری موجب شکل‌گیری مسکن خالی شده می‌توان به‌وضوح دو نیروی دیگر به‌جز سوداگری را در شکل‌گیری مسکن خالی مؤثر دانست؛ اما متأسفانه آمار دقیقی در خصوص تفکیک علل خالی ماندن مسکن وجود ندارد. در کشورهای پیشرفته احصای خانه‌های خالی، دلیل خالی ماندن آن و پرکردن آن‌ها بر عهده دولت‌های محلی یا همان شهرداری‌هاست که به طور دقیق به موضوع رسیدگی می‌کنند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۳۴
ایمان عابدی

مروری بر سیاست‌های زمین و ساختمان

برآیند 60 سال سیاست‌گذاری زمین و ساختمان

سیر تحولات کلان سیاست‌های زمین و ساختمان

آن چه بر مسکن گذشت

امروزه اندیشه پیشرفت و بهبود کیفیت زندگی یکی از دغدغه‌های اصلی مردم است. اقتصاد نیز علمی است که وظیفه طراحی سازوکار­های رسیدن به وضعیت مطلوب را برعهده دارد. سازوکاری که به نحو عادلانه نهادسازی کرده و نحوه تعامل بازیگران، نحوه تولید، توزیع و مصرف را مشخص کند. اصول و قواعد حاکم بر بازیگران عرصه مسکن که از سوی دولت­ها در 60 سال اخیر وضع شده در نهایت وضعیت حاضر را با تمام نقاط مثبت و منفی آن شکل داده است. مشکلات امروز بخش مسکن نتیجه روندی است که سیاست‌گذاری از سال 1340 تاکنون در پیش گرفته است. یک تصویر کلی از اتفاقاتی که از آن زمان تاکنون رخ‌داده و قضاوت در مورد آن می­تواند چراغ راهی برای آینده به دست دهد. تصویری کلان که در جزئیات معمولاً زیبا و درست است اما برآیند آن ها نهایتاً منجر به محدودیت منابع و امکانات لازم برای ساخت‌وساز می­شود. در ادامه بیشتر به شرح جزئیات سیاست‌های درستی که در مجموع برآیند نامطلوبی داشته اشاره می­شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۳۱
ایمان عابدی

شاخص ­های اقتصاد مسکن نشان می­دهد که وضعیت مسکن در کشور شرایط مناسبی ندارد. یکی از شاخص­های مهم که توانایی خرید خانوارها را مشخص می­کند، زمان انتظار برای خرید مسکن است. برای مثال اگر نماگر دسترسی به مسکن در کشوری معادل 5 باشد یعنی قیمت مسکن به طور متوسط 5 برابر متوسط درآمد سالانه یک خانوار است. یعنی اگر تمام درآمدهای خانوار پس‌انداز شود 5 سال طول می‌کشد یک خانوار صاحب مسکن شود. هرچه مقدار این نماگر بیشتر باشد دسترسی خانوار به مسکن سخت‌تر می‌شود. زمان انتظار برای خرید یک واحد مسکونی ۸۰ متری در ایران برای کل دهک‌ها ۳۶ سال است، اما میانگین معمولاً گمراه‌کننده است. به همین دلیل این آمار به تفکیک دهک‌های درآمدی باید بررسی شود. برای دهک اول این زمان ۱۰۳ سال، برای دهک دوم ۷۸ سال، برای دهک سوم ۶۴ سال و برای دهک‌های چهارم تا دهم نیز به ترتیب ۵۹، ۵۱، ۴۲، ۳۷، ۳۱، ۲۴ و ۱۳ سال است. بخشی از این اتفاق نتیجه افزایش ۷۷۲ درصدی قیمت مسکن در طول هشت سال دولت تدبیر و امید است. بر اساس آمار بانک مرکزی در تیرماه سال ۱۳۹۲ قیمت هر مترمربع آپارتمان در تهران به طور متوسط 7/3 میلیون تومان بوده و در پایان دولت دوازدهم به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسیده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۲۹
ایمان عابدی

انتخابات سال انبوهی از انتظارات را بر دوش دولت سیزدهم قرارداد. انتظار سامان­بخشی به اوضاع کشور از سوی مردم با روی کار آمدن رئیس‌جمهوری انقلابی بیش‌ازپیش زیاد شده است. این روز­ها نیز شاهد معرفی وزرای پیشنهادی به مجلس هستیم. تقریباً تمامی وزرا برنامه­های مکتوب خود را به صورت عمومی منتشر کرده­اند که این خود جای تقدیر و تشکر دارد. ازاین‌رو از صاحب‌نظران و فعالان تمامی حوزه­های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی انتظار می­رود با بررسی و تحلیل برنامه­های پیشنهادی وزرا در پیش برد، اجرا و اصلاح برنامه­های مذکور سهم خود را ایفا کنند.  

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۶ آبان ۰۲ ، ۱۵:۲۸
ایمان عابدی

بحث و گفت‌وگو پیرامون ساخت‌وساز چندیست بیش‌ازپیش رونق گرفته است. با طرح جهش تولید و تأمین مسکن و وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی، وزارت راه و شهرسازی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. بخشی از این وزارت‌خانه مرتبط با امور فنی و مهندسی است زیرا ساختمان با هر نوع کاربری اعم از مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی نیازمند طراحی، ساخت و نظارت توسط مهندسین است. مهندسی عمران و معماری با زیرشاخه‌ها و گرایش‌های مختلف بیشترین درگیری را با این موضوع دارند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۵:۰۴
ایمان عابدی

مسکن به‌عنوان کالای سرمایه‌ای محیط امنی برای سرمایه‌گذاری و کسب سودهای بالا فراهم آورده است؛ سودهای بالایی که تحقق آن در بازارهای موازی و رقیب باتوجه‌به امنیت سرمایه‌گذاری و حفظ اصل سرمایه ممکن نخواهد بود. نگاه به آمارهای قیمت مسکن در سالیان گذشته به‌خصوص دهه ۱۳۹۰ نشان از جهش‌های جدی در برهه‌های مختلف زمانی داشته است که موجبات تشدید در حباب قیمتی مسکن را فراهم آورده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۵:۰۲
ایمان عابدی

ساخت و تولید مسکن در حد استطاعت یا مقرون‌به‌صرفه یک سیاست لاکچری نیست. امروزه با کاهش قدرت خرید بسیاری از مردم در ایران و حتی کشورهای پیشرفته دولت‌ها به طراحی سیاست‌هایی در جهت افزایش قدرت خرید مسکن و ایجاد مسکن مقرون‌به‌صرفه رفته‌اند. دیدن تجربه این کشورها و درس‌آموزی از آن‌ها برای ایران برای سیاست‌گذاری ضروری است. در ادامه تجربه کشورهای استرالیا، چین و آمریکا را در این زمینه خواهیم دید.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۵:۰۱
ایمان عابدی

با معضل اجاره‌بها در ایران چه کنیم؟

ایرانی‌ها نه از دیرباز ولی حداقل در چند دهه اخیر باتوجه‌به تغییرات نظام اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گرایش بسیار زیادی به داشتن مسکن ملکی و خرید خانه پیدا کرده‌اند. رشد روز افزون و پایدار تورم املاک و مستغلات را کاملاً به یک دارایی سرمایه‌ای تبدیل کرده که داشتن آن می‌تواند بر ثروت خانوار بیفزاید و عدم بهره‌مندی از آن نیز به یک عقب‌ماندگی در دارایی و ثروت منجر می‌شود. بیشتر افراد در تلاش هستند که صاحب‌خانه شوند، یک‌تکه زمین، باغ یا ملک تجاری در هرجایی که می‌توانند بخرند و به‌عنوان سرمایه نگه‌داری کنند. مالکان املاک و مستغلات هم از محل رشد این دارایی و هم از محل اجاره دریافتی آن یک درآمد ثابت، بلندمدت و پایدار دارند که می‌تواند به‌مثابه یک پوشش ریسک قوی عمل کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۴:۵۹
ایمان عابدی

بخش‌های اقتصادی اعم از مسکن، معدن، صنعت، پتروشیمی، صنایع‌دستی، گردشگری و... در یک نظام کلان اقتصادی تعریف و ساخته می‌شوند. بدون اصلاحات کلان و اساسی در نظام اقتصادی قطعاً نمی‌توان انتظار داشت بخش‌های اقتصادی به‌درستی کار کنند. رونق بخش‌ها در گرو اصلاح ساختار بودجه، اصلاح نظام پولی و بانکی، اصلاح قوانین کار و تولید است. محرومیت‌زدایی در پرتو این اصلاحات صورت می‌گیرد و هر رونق بخشی در گرو کارکرد صحیح نظامات کلان اقتصادی است. اقتصاد ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. مهار تورم افسارگسیخته، کنترل نرخ ارز، رهایی از دلاریزه‌شدن کل اقتصاد، استفاده از ظرفیت دولت‌های محلی به معنی فعال‌سازی شهرداری‌ها در اجرا و طراحی سیاست‌ها و همچنین اصلاح رکن اساسی ساختار بودجه یعنی نظام مالیاتی از الزامات و ضروریات است. توجه به این موارد در بخش مسکن به چه معناست؟ ارتباط بخش املاک و مستغلات با این اصلاحات کلان چیست؟ سؤالی است که در ادامه به پاسخ آن خواهیم پرداخت.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۴:۵۵
ایمان عابدی

سیاست‌های ایران در مسکن مقرون‌به‌صرفه

 

1. مقدمه

ادبیات مسکن قابل استطاعت یا مقرون‌به‌صرفه بیش‌ازپیش در دنیا درحال‌توسعه و گسترش است. ابزارها و سیاست‌های مختلفی در این زمینه طراحی شده و قانون‌گذاران در کشورهای پیشرفته به این مسئله اهتمام دارند. برخی از مهم‌ترین سیاست‌های افزایش مسکن قابل استطاعت عبارت است از: بازکردن قفل‌شدگی زمین برای استفاده از آن در ساخت‌وساز، اصلاح سیاست‌های شهری ساخت‌وساز اعم از قوانین تراکم و ...،اعطای تسهیلات مناسب برای ساخت و خرید مسکن، استفاده از روش‌های ساخت‌وساز بهینه و مهندسی مسکن و استفاده از ابزارهای مناسب مالیاتی و یارانه‌ای. ابزارهای مالی نیز می‌تواند یکی از مشوق‌ها برای ساخت‌وساز مسکن، کاهش هزینه ساخت‌وساز، افزایش قدرت خرید خانوارها از طریق تخفیف مالیاتی و یارانه، کاهش هزینه تسهیلات و... باشد. بخشی از سیاست‌های افزایش مقرون به صرفگی مسکن به اصلاح نظام رفاهی نیز می‌پردازد. بدین منظور نظام یارانه‌ها و مالیات‌ها نیز باید تغییرات اساسی کند. از مهم‌ترین این سیاست‌ها می‌توان به تشویق مشارکت کارفرمایان در ساخت مسکن برای کارگران و کارمندان به‌وسیله معافیت‌های مالیاتی، مشوق‌های مالیاتی برای سازندگان مسکن به‌خصوص سازندگان مسکن ارزان‌قیمت مخصوص کم‌درآمدها، اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت، بلندمدت و با اقساط کم و... اشاره کرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۴:۵۳
ایمان عابدی

مسکن مقرون‌به‌صرفه یا در حد استطاعت یکی از ویژگی‌های بایسته قیمت و کیفیت مسکن به‌خصوص در ارتباط با تأمین نیاز مسکن اقشار کم‌درآمد است. اقشار کم‌درآمد در شرایطی که مسکن روز به روز رشد قیمت دارد با مشکل تأمین هزینه‌های مسکن و کاهش رفاه روبه‌رو هستند. مشکل مقرون‌به‌صرفه نبودن وقتی ایجاد می‌شود که قیمت‌های مسکن بیش از درآمد افراد افزایش پیدا کند. در این صورت خانوارها مجبورند سهم بیشتری از درآمد خود را صرف هزینه‌های مسکن کنند و با افزایش سهم هزینه مسکن، مصرف سایر کالاها کاهش‌یافته و در مجموع رفاه خانوار کاهش می‌یابد. معمولاً افزایش قیمت مسکن برای اقشار کم تا متوسط درآمد بیش از اقشار پردرآمد مشکل‌آفرین است. محاسبات نشان می‌دهد در حال حاضر حدود 330 میلیون خانوار در جهان در مسکن‌های غیراستاندارد زندگی می‌کنند یا برای تأمین هزینه‌های مسکن با فشار مالی بالا مواجه هستند. چنانچه وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند این مقدار در سال 2025 به 440 میلیون خانوار یعنی حدود 1.6 میلیارد نفر می‌رسد! این افراد در مسکن‌های نامناسب، غیر ایمن، شلوغ یا مساکنی زندگی می‌کنند که تأمین هزینه‌های آن فشار زیادی از جهت مالی بر آن‌ها وارد می‌سازد. برای برطرف شدن این مشکل باید تا سال 2025 حدود 16 تریلیون دلار در سطح جهانی برای مسکن (زمین و ساختمان) سرمایه‌گذاری شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۴:۵۲
ایمان عابدی

طرح اقدام ملی مسکن به دنبال تأمین بخشی از کمبود مسکنی است که در طی سال‌های اخیر به وجود آمده است. اگر هر خانوار به یک مسکن نیاز داشته باشد طبق آمار سرشماری سال 1395 کمبود مسکن معمولی به حدود 1.3 میلیون واحد می‌رسد. این طرح برای جبران این حجم از کمبود مسکن که در سال 1398 نسبت به قبل قطعاً افزایش بیشتری نیز یافته است اقداماتی را در نظر دارد که در طی این مقاله به مزایا و مشکلات آن‌ها پرداخته‌شده است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۴:۴۶
ایمان عابدی

طبق آمار بانک مرکزی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در آذرماه سال 1400 نشان‌دهنده رشد به ترتیب معادل 51/2 و  54/2درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ شهریور ۰۲ ، ۰۳:۴۲
ایمان عابدی

🇮🇷 Tehran → 158.4 

🇨🇺 Havana → 91.4

🇲🇨 Monaco → 71.9

🇵🇰 Islamabad → 47.8

🇪🇬 Cairo → 46.4

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ ارديبهشت ۰۲ ، ۰۸:۱۹
ایمان عابدی

خیال نکنیم ۴۸٪ هزینه‌های خانوار تهرانی یا ۳۶٪ هزینه خانوار ایرانی صرف مسکن می‌شود.

نه، این تهران است؛ این ساخت شهری ایران معاصر است که درآمد ایرانیان را می‌بلعد.

شهرسازی می‌توانست آغازگر صعود بر نردبام توسعه باشد؛ اما تبری شد بر پیکر اولین پایه‌های نردبام توسعه ایران.

به سوی کدام می‌رویم؟

۱. ابرشهر، فراشهر، مهترشهر (megalopolis)، (super city) (giant city) (megacity)

یا ۲. ابر ویران شهرهای نفتیِ رانتی؟؟

 از ساخت‌ تهران منفعت ابرشهری مثل روابط تجاری گسترده مبتنی بر تولید کالا نبردیم، اما مضراتش را بردیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۰ ارديبهشت ۰۲ ، ۰۸:۱۸
ایمان عابدی

پیشنهاد سیر مطالعاتی آسان به مشکل
 اقتصاد مسکن

مقدمه

مطالعه مسکن از منظر اقتصاد می بایست از مطالعه کتب فارسی شروع شود و در ادامه با کتاب های انگلیسی و سپس مقالات ادامه پیدا کند. به همین منظور ابتدا کتاب های فارسی که به زبان ساده تر و به طور خلاصه تر به اقتصاد مسکن پرداخته اند پیشنهاد شده و به مرور به کتاب های جامع تر و دشوار تر می پردازیم. در ضمن این سیر بیشتر مطالعه کلیات اقتصاد مسکن را مد نظر دارد و طبعا برای آشنایی تخصصی در موضوعات جزئی تر سیر های دیگری نیاز است. پیشنهاد می شود دانشجویان حین مطالعه کتب فارسی اصطلاحات انگلیسی را به همراه ترجمه بکار رفته یادداشت کنند تا در مطالعه کتاب های انگلیسی مسیر راحت تری داشته باشند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ ارديبهشت ۰۲ ، ۱۰:۴۲
ایمان عابدی

برنامه درسی وزارت علوم برای رشته اقتصاد مسکن

دوره کارشناسی ارشد

شامل معرفی منابع آموزشی کتاب ها و مقالات معتبر 

دانلود فایل

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ ارديبهشت ۰۲ ، ۱۰:۰۶
ایمان عابدی

مصاحبه در مورد طرح نهضت ملی مسکندر گفتگو با اقتصادآنلاین مطرح شد؛

 تحریریه اقتصادآنلاین

ما با کمبود مسکن در ایران مواجهیم و جوان‌هایی که در سن ازدواج قرار دارند و نیاز به مسکن نیز دارند را اضافه کنیم، چیزی حدود سالی ۱ میلیون مسکن که گفتند را اتفاقا نیاز داریم و موجودی مسکن الان کمتر است و باید به عددی برسد که ما بیشتر از نرخ خانوار، مسکن داشته باشیم.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۳ ارديبهشت ۰۲ ، ۰۸:۲۲
ایمان عابدی
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۹ بهمن ۰۱ ، ۱۶:۵۲
ایمان عابدی

عکسی که می‌بینید مردمی هستند که در پی آزاد شدن اجازه صدور پروانه برای زمین‌های خارج از محدوده شهری، صف کشیدند تا برای زمین‌های خود پروانه ساخت بگیرند. در پی این اتفاق اجاره‌بها ارزان می‌شود! روزنامه تیتر می‌زند اجاره ۱۵ تا ۳۰ درصد کاهش یافت!چی‌شد؟ چگونه شد؟قانون ساده اقتصاد:افزایش عرضه، قیمت را کاهش می‌دهد.حبس شهر و روستا از طریق طرح جامع و هادی در یک زمین محدود؛ یعنی تعیین سقف عرضه زمین.مهم‌ترین نهاده تولید مسکن، کالا و حتی خدمات را محدود می‌کنیم و می‌خواهیم چرخ اقتصاد بچرخد.دقیقا اینجاس که چرخ دلال میچرخد و چرخ تولید کننده می‌ایستد!

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۰ شهریور ۰۱ ، ۱۲:۱۱
ایمان عابدی

بازار نیوز

لینک مصاحبه، سایت بازار نیوز

«ایمان عابدی» کارشناس اقتصاد مسکن در گفتگو با بازارنیوز در پاسخ این سوال اظهار کرد: متاسفانه بانک‌های کشور طی سال‌های اخیر آن میزان از تسهیلاتی هم که تحت عنوان خرید مسکن برای متقاضیان در نظر گرفته شده است را به مردم اعطا نمی‌کند و به هنگام پرداخت تسهیلات، بخشی از مبلغ را به نهاد‌های زیر مجموعه‌ای خود همچون کارگزاری و بیمه‌ها تخصیص می‌دهند.

این کارشناس مسکن با تاکید بر این که بر اساس قانون، بخش املاک و مستغلات بانک‌ها نمی‌توانند بیش از حد مشخصی اقدام به خرید ملک و مستغلات کند، گفت: به همین منظور بسیاری از بانک‌ها برای دور زدن این قانون با استفاده از تخصیص بخشی از تسهیلات خود به شرکت‌های زیر مجموعه‌ای خود اقدام به خرید املاک و مستغلات بیش از حد قانونی خود می‌کنند.

وی افزود: به رغم وجود چنین رویکردی باز هم مشاهده مشاهده می‌شود که بانک‌ها درباره سرمایه‌گذاری در بخش تولید مسکن سهم زیادی نداشته و حتی برای این کار هم ساز وکار مشخصی تدوین نکرده‌اند؛ به عنوان مثال، بانک مسکن به عنوان متولی اصلی در ارائه تسهیلات بانک در بخش مسکن، تمامی طرح‌های خود از جمله خرید «مسکن جوانان» را بر مبنای خرید مسکن طرح ریزی کرده است؛ مضاف بر این بانک، دیگر بانک‌های کشور نیز تاکنون ساز وکار و دستور العمل خاصی را برای ارائه وام ساخت و تولید مسکن برای متقاضیان در نظر نگرفته‌اند.

عابدی توضیح داد: در صورت تصمیم و اراده بانک‌ها در ارائه وام ساخت مسکن به مشتریان بانکی، مراحل اجرای این تسهیلات به این گونه خواهد بود که پس از اتمام مرحله اولیه ساخت مسکن، اقدام به واریز مرحله اول تسهیلات بانکی می‌کند، سپس در مرحله دوم و بعد از اتمام ظرافت‌های ساختمان سازی، بانک‌هم در آن زمان مرحله‌ای دیگر از تعهدات مالی خود در آن تسهیلات را اجرا می‌کند؛ با توجه به این که اجرای این شکل از پرداخت وام نیازمند بازرسی بیشتر است، در چنین شرایطی بانک‌های کشور ترجیح می‌دهند که چنین ساز وکاری را در پیش نگیرند.

این کارشناس بازار مسکن پیرامون علت تمرکز بانک‌ها در ارائه سرمایه در گردش برای تسهسلات بخش مسکن گفت: متاسفانه بانک‌ها به دلیل گریزان بودن از اعطای تسهیلات بلند مدت، اقدام به پرداخت وام‌هایی می‌کنند که بتوانند در اسرع وقت منابع مالی خود را همراه با سود مد نظر به دست بیاروند، مطمئنا یکی راه‌های تحقق این هدف، اعطای تسهیلات بانکی در قالب سرمایه در گردش خواهد بود که دست بانک‌ها را برای انجام چنین تعاملات اقتصادی باز خواهد گذاشت چرا که در چنین شرایطی بانک‌ها می‌توانند وام ارائه شده را در بازه زمانی یک تا دو ساله باز پس گیرند.

وی متذکر شد: به عنوان مثال، بخش‌های صنعت، معدن و یا حتی بازرگانی در کنار ساختمان و مسکن از جمله حوزه‌هایی هستند که بانک‌ها تمایل بسیار زیادی در پرداخت سرمایه در گردش برای کسب سود و رشد منابع مالی خود دارند؛ درحال حاضر آن چه که مشخص است این است که به دلیل شرایط تورمی کشور بانک‌ها علاقه‌ای برای اعطای تسهیلات برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی نداشته و حتی به نوعی از آن فراری نیز هستند.

عابدی در پایان خاطر نشان کرد: در این میان باید این نکته را هم یاد آور شد که باعث و بانی بروز شرایط تورمی کشور درحقیقت خود بانک‌ها هستند، چرا که بر خلاف تمامی مطالب مطرح شده در مورد بانک مرکزی و دولت، این خود بانک‌ها هستند که با هدایت نقدینگی به بخش‌های متفرقه و غیر مولد باعث رشد نقدینگی در اقتصاد کشور شده‌اند؛ در حال حاضر می‌توان به جرئت گفت که ۷۰ درصد از تورم فعلی کشور متعلق به بانک هاست چرا که طی چند دهه اخیر این نهاد‌های اقتصادی آن گونه که خود می‌پسندیدند و در نظر داشتند اقدام به ارائه وام و تسهیلات می‌کردند.


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ بهمن ۰۰ ، ۱۷:۲۸
ایمان عابدی

اختلاف قیمت هر مترمربع زمین و ملک کلنگی بین مناطق تهران ده برابر است و بین ۹/۸ تا ۹۹/۲ میلیون تومان قرار دارد.

اختلاف ده برابری قیمت زمین؛ یعنی حداقل ده برابر نابرابری بین ارزش دارایی مالکان؛ ضمناً ساختمان که روی زمین ساخته شود با ارزش افزوده ساخت‌وساز اختلاف دارایی‌ها بیش از ده برابر هم می‌شود!

مالکیت زمین خود یک موتور تولید نابرابریست که مجوز ساخت‌‌وساز و تراکم فروشی هم آن‌را تشدید می‌کند.

از قضا طبق قوانین، ارتفاع مجاز ساختمان برای زمین‌های گران‌تر در مناطق ۱ تا ۳ بیش از زمین‌های ارزان قیمت مناطق جنوب تهران است. این داستان در سایر مناطق کشور هم عینا وجود دارد. موتور مذکور البته هوندا ۱۲۵ هم نیست بلکه بنز است!

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ دی ۰۰ ، ۰۲:۲۹
ایمان عابدی

بخش بزرگی از تولید در ایران به صنایع ساختمانی گره می‌خورد؛ مثل تولید فولاد، سیمان و کاشی و سرامیک که بر پایه ساخت‌وساز شکل گرفته است. بدون رونق بخش ساختمانی کل تولید کشور هم ضربه می‌خورد. اما این نحو توسعه اقتصادی درست بوده؟

توسعه باید در تمام ابعاد اقتصادی می‌بود ولی تولیدات کشور یک بعدی و مربوط به ساخت‌وساز شده‌اند. تولید باید به سمت خروج از وضعیت تک بعدی برود و تنوع داشته باشد.

صنایع هایتک، دانش_بنیان و غیرساختمانی نیز باید پابه‌پای بخش ساختمانی پیشرفت کنند؛ ولی مادامی که عمده اقتصاد تک بعدیست بدون رونق ساخت‌وساز رشد اقتصادی بالا هم دست یافتنی نیست.

صنعت پتروشیمی به عنوان رقیب جدی یا بهتر بگیم جایگزین بخش تولید ساختمانی نیز جایگزین مناسبی نیست چون کاملا متکی به صادرات است. وضعیت صادرات هم با توجه به موقعیت جهانی ایران مناسب نبوده و نیست.

بنابراین در یک‌کلام توسعه اقتصادی ما امنیت اقتصادی را به همراه نداشته است و ضربه پذیر است.

این که گفته میشود مسکن پیشران اقتصاد است کاملا درسته ولی ساخت‌وساز یک بخش از تولید ناخالص داخلیست، اینکه ما اقتصادی را بنا نهادیم که اگر ساخت‌وساز در کشور رونق داشته باشد اقتصاد هم رونق دارد و اگر ساخت‌وساز وارد رکود شود کل اقتصاد وارد رکود می‌شود برخلاف #امنیت_اقتصادی است.

ایمان عابدی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ دی ۰۰ ، ۰۲:۲۷
ایمان عابدی

اختلاف قیمت هر مترمربع زمین و ملک کلنگی بین مناطق تهران ده برابر است و بین ۹/۸ تا ۹۹/۲ میلیون تومان قرار دارد.

اختلاف ده برابری قیمت زمین؛ یعنی حداقل ده برابر نابرابری بین ارزش دارایی مالکان؛ ضمناً ساختمان که روی زمین ساخته شود با ارزش افزوده ساخت‌وساز اختلاف دارایی‌ها بیش از ده برابر هم می‌شود!

مالکیت زمین خود یک موتور تولید نابرابریست که مجوز ساخت‌‌وساز و تراکم فروشی هم آن‌را تشدید می‌کند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ دی ۰۰ ، ۱۳:۴۲
ایمان عابدی

در کشورهای توسعه یافته چیزی تحت عنوان رهن کامل وجود ندارد. ودیعه اجاره مسکن نیز دو/سه برابر اجاره یک ماه است؛ اما در ایران برای رهن کامل از یک چهارم تا یک ششم ارزش ملک هم اخذ می‌شود.

مستأجران در شرایط رونق بازارهای رقیب با رهن‌‌های گران‌قیمت و در شرایط رکود بازار‌های رقیب با اجاره‌‌های گران قیمت مواجه‌اند؛ یعنی در هر صورت بازنده‌اند.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ مهر ۰۰ ، ۲۳:۳۴
ایمان عابدی

خلاصه اجرایی پایان نامه کارشناسی ارشد

ایمان عابدی

عنوان کامل پایان نامه :

عابدی، ایمان؛ تحلیل عوامل مؤثر بر نرخ مسکن خالی در ایران طی سال‌های 1385 تا 1395 از طریق روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مبتنی بر کمترین مربعات جزئی (PLS-SEM)

مطالعه اصل منبع در سایت کتابخانه دانشگاه امام صادق

مقدمه

نرخ مسکن خالی موجود بیشتر از نرخ طبیعی مسکن خالی است. وقتی بیش از میزان طبیعی، مسکن خالی وجود داشته باشد می‌توان شاهد عدم کارآیی بازار در تأمین نیاز مسکونی خانوارها بود. این عامل می‌تواند حتی منجر به افزایش قیمت‌های مسکن نیز بشود زیرا واحدهای ساخته شده به بازار عرضه نمی‌شود و باعث کاهش عرضه فایل­های‌ مسکونی به بازار می‌شود. پس ایجاد بحران در نظام اقتصادی، ایجاد اختلال در بازار، عدم کارآیی بازار مسکن، افزایش قیمت مسکن و... از نتایج افزایش نرخ مسکن‌های خالی است. ضمن اینکه استفاده­از این مساکن خالی برای معاملات صوری و بالابردن قیمت یک منطقه از عوارض وجود تعداد بالای مسکن خالی است. بنابراین لازم است به عوامل ایجاد این پدیده و راهکار های رفع این مشکل پرداخته شود.

مسکن به­مثابه یک کالا در بازار مصرفی و سرمایه‌ای به‌وسیله نیروهای تطابق سازی (جورسازی) مثل قیمت بین تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان مبادله می‌شود. از نظر استفاده از خدمات فضای مسکونی این کالا به دو دسته مسکن خالی و مسکن اشغال شده تقسیم می­شود. نرخ مسکن خالی در سرشماری سال‌های 1385، 1390 و 1395 روند صعودی داشته و از نرخ طبیعی فراتر رفته است. افزایش نرخ مسکن خالی در عین وجود تقاضای باالقوه و بالفعل در بازار نشان از شکست بازار مسکن در تامین نیاز مردم دارد. طبق تحقیقات نگه داشتن مسکن به صورت خالی و عدم ارائه آن به بازار می­تواند باعث افزایش قیمت مسکن شود. از این رو کاهش نرخ مسکن خالی به وسیله مالیات بر خانه های خالی و سایر سیاست ها امری لازم برای اقتصاد مسکن کشور است. اما قبل از ارائه راهکار نیاز است به عوامل موثر بر افزایش مسکن خالی پرداخته شود تا از طریق رفع آن ها مشکل مسکن خالی نیز حل شود.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ مهر ۰۰ ، ۱۵:۳۹
ایمان عابدی

سیاست اقتصاد معطل رفع تحریم به اندازه گزاره تحریم هیچ تأثیری ندارد غلط است.

تأثیر تحریم دو گونه است:

۱. کالا در داخل موجود نیست، امکان واردات آن سخت است یا با چندبرابر قیمت و هزینه وارد می‌شود. مثل برخی داروها

۲. یک کالا یا مشابهش در داخل تولید می‌شود؛ اما قیمت آن به نرخ ارز وابستگی دارد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۴ مهر ۰۰ ، ۲۱:۲۸
ایمان عابدی

یک پیشنهاد سیاستی در خصوص مسکن یک میلیونی سالانه


ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در سیاست‌های دولت سیزدهم و طرح جهش تولید و تأمین مسکن همه‌ی ‌اما و اگرهای طرح مسکن مهر را دوباره زنده کرد. نحوه تأمین مالی (استفاده از پایه پولی، تسهیلات بانکی، بازار سهام یا بدهی)، تورم‌زا بودن، تورم‌زدا بودن، نیاز به یک میلیون واحد، مکان‌یابی نامناسب در خارج‌شهر، اولویت احیای بافت فر‌سوده نسبت به ساخت واحد‌های جدید، توسعه پولی (رونق اقتصادی با سیاست‌های انبساطی)، پیشران بودن مسکن در اقتصاد، کمبود و تورم مصالح ساختمانی بخشی از مهم‌ترین مسائل پیرامون این طرح است.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۲ مهر ۰۰ ، ۰۱:۲۱
ایمان عابدی

مطالب کانال دکتر اولاد رو کامل مطالعه کردم دو نکته که ایشان تاکید زیادی بر آن دارند به نظرم قابل نقد بود که با ایشان مطرح کردم و دکتر هم با بزرگواری پاسخ دادند که متن سوال و پاسخ را در ادامه می بینیم. 

سوالات بنده از دکتر اولاد:

چند سوال و نقد:

۱. ایشان سیاست حذف قیمت زمین را غیر ممکن میدانند!
بنظرم بین حذف قیمت زمین در معامله مسکن با تفاوت در ارزشمندی زمین خلط کرده اند.
آنچه در استدلال ایشان آمده نشان از وابستگی قیمت مسکن به زمین و زمین به موقعیت و امکانات است. این مطلب کاملا قابل قبول است. اما قیمت مسکن تشکیل شده از ارزش زمین+ساختمان ، چنانچه مالکیت زمین منتقل نشود ارزش نامبرده متعلق به دولت بوده و در معاملات تنها ارزش ساختمان محاسبه و معامله انجام می‌گیرد. بنابراین تفاوت های ایجاد شده در ارزش زمین به دولت تعلق دارد و در معامله وارد نمی‌شود. البته ارزش دارایی دولت رشد می‌کند.
حتی شاید بتوان مالکیت زمین را با قیمت کم + هزینه آماده سازی به شرط اینکه مسکن مذکور همیشه به کم درآمدها اختصاص یابد منتقل کرد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ خرداد ۰۰ ، ۱۴:۲۹
ایمان عابدی

تحلیل عوامل مؤثر بر نرخ مسکن خالی در ایران طی سال‌های 1385 تا 1395 ازطریق روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مبتنی بر کمترین مربعات جزئی (PLS-SEM)

ایمان عابدی
دکتر محمد نعمتی
مهدی کیانی

چکیده

مسکن به‌مثابه یک موهبت اجتماعی و به شکل کالای خصوصی در بازار مصرفی و سرمایه‌ای با نیروهای جورسازی مانند قیمت بین تقاضاکنندگان و عرضه‌کنندگان مبادله می‌شود. افزایش مداوم قیمت مسکن، به روند پیش‌بینی‌پذیر و تکرارپذیر سوددهی در بازار منجر شده و انگیزة سرمایه‌گذاری در بخش مسکن را افزایش داده است. مطابق ادبیات اقتصاد مسکن، یکی از علل مهم شکل‌گیری مسکن خالی افزایش تقاضای سرمایه‌ای مسکن است؛ اما باوجود تکرار این مدعا در مقالات و کتاب‌های مرتبط هنوز این فرضیه در ایران به محک آزمون تجربی گذاشته نشده است. این مقاله به کمک نرم‌افزار SmartPLS و ازطریق روش مدل‌سازی معادلات ساختاری مبتنی بر کمترین مربعات جزئی (PLS-SEM) سعی در کشف عوامل مؤثر بر افزایش نرخ مسکن خالی (سهم مسکن خالی از کل مسکن موجود) در سال­های 1385، 1390 و 1395 دارد. به همین منظور، تأثیر چهار عامل عرضه، تقاضای سرمایه‌ای، جمعیت و قدرت خرید بر نرخ مسکن خالی آزمون شد و نتایج نشان دادند در سال‌های 1390 و 1395 کاهش تقاضای مصرفی (کاهش قدرت خرید) و افزایش تقاضای سرمایه‌ای و در سال 1385 کاهش جمعیت در برخی استان‌ها علل اصلی و عمدة افزایش نرخ مسکن خالی بوده است. دربارة سایر عوامل نیز در سال 1385 نرخ مسکن خالی با قدرت خرید خانوار و تقاضای سرمایه‌ای رابطة معکوس و با عرضه رابطة مستقیم داشته و در سال 1390 نرخ مسکن خالی با عرضة مسکن رابطة معکوس داشته است. در سال 1395 نیز افزایش عرضه سهم اندکی در افزایش نرخ مسکن خالی داشته است.

کلیدواژه‌ها

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۲ اسفند ۹۹ ، ۱۱:۳۷
ایمان عابدی

 الف. مهم­ترین مشکلات بخش مسکن

مشکلات بخش مسکن معمولاً روابط علی معلولی با یکدیگر دارند و طبیعی است در ذیل توضیح هر مورد از سایر مشکلات نیز سخن به میان آید. به‌عبارت‌دیگر هر مشکل می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد مشکلات دیگر باشد.

 1. سوداگری

مسکن تنها باید به‌صورت مصرفی تقاضا شود. استفاده غیر مصرفی از بخش مسکن، سوداگری و سرمایه‌گذاری مالی در بخش مسکن در شرایط فعلی می‌تواند منجر به افزایش بیشتر قیمت‌ها شده و قدرت اقتصادی و رفاه خانوارها را کاهش دهد. سوداگری در سه سطح فرهنگی، طراحی بازار و دخالت دولت درمان‌پذیر است. در سطح فرهنگی باید مشکلات روان‌شناختی و اقتصادی سوداگری برای سوداگران شرح داده شود. در سطح دوم باید بازاری طراحی شود که امکان سوداگری در آن کاهش یابد. در سطح سوم دولت با مداخله از طریق مالیات‌های تنظیمی می‌تواند دست سوداگران را از مسکن کوتاه کند. مالیات بر مسکن خالی، مالیات بر زمین بایر، مالیات بر معاملات مکرر، مالیات بر مسکن گران‌قیمت و مالیات بر عایدی زمین و مسکن از مهم‌ترین مالیات‌های موردنیاز برای رفع سوداگری محسوب می‌شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ بهمن ۹۹ ، ۰۲:۳۳
ایمان عابدی

طراحی ریت ها (Real Estate Investment Trusts در جهت افزایش دسترسی به مسکن

ایمان عابدی

کارشناس اقتصاد مسکن


صندوق املاک و مستغلات (Real Estate Investment Trusts) در شرایط خاصی بسته به اینکه در کجا سرمایه‌گذاری کند و به چه شکل عرضه شود می­تواند از طریق تجمیع سرمایه‌های خرد به‌عنوان پوشش تورمی برای خانوارها عمل کند و از این طریق به افزایش توانایی خانوارها برای خرید مسکن کمک کند. اما درصورتی‌که از شرایط لازم برخوردار نباشد و به نحو صحیح انجام نشود با افزایش تقاضای سرمایه‌ای در بازار خود به معضلی جدید در بخش مسکن بدل خواهد شد. از این منظر به مزایا و مشکلات بکار گیری این صندوق‌ها دررابطه‌با افزایش دسترسی به مسکن پرداخته می‌شود. دسترسی به مسکن به معنی مسکن در استطاعت خانوار، مسکن مقرون به صرفه و مسکن دست‌یافتنی مسکنی است که خانوارها برای تهیه آن مجبور نباشند بخش گزافی از درآمد خود را به آن اختصاص دهند.

صندوق املاک و مستغلات مجموعه‌ای دارایی­های غیرمنقول مثل زمین، برج، فروشگاه، مسکن و... را مدیریت می­کند. این صندوق‌ها معمولاً با هدف جذب سرمایه‌های خرد در بخش دارایی‌های غیرمنقول انجام می‌شود و بخش زیادی از سود مثلاً 75 تا 90 درصد از سود حاصل از سرمایه­گذاری صندوق بین سهام‌داران تقسیم می‌شود؛ بنابراین کسب سود از طریق سرمایه­گذاری در بخش مستغلات می‌تواند به‌عنوان سپر تورمی برای طبقات پایین‌تر جامعه بکار رود. همچنین سود تقسیم نشده می‌تواند برای توسعه شرکت، سرمایه‌گذاری در بازار سهام، ساخت و ساز مسکن و... تخصیص یابد. سهام این شرکت‌ها می‌تواند در قالب واحدهایی در بازار سهام نیز عرضه شود. چنان­که ادعا شده ریت ها می­توانند با حفظ و ارتقای قدرت خرید خانوارها از طریق سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات آن‌ها را در جهت خرید مسکن کمک کنند. ازآنجاکه خانوارهای کم‌درآمد دارای مسکن ملکی نیستند و مسکن نیز روز به روز با قیمت‌های بالاتر مواجه می‌شود دست‌یافتن به مسکن نیز همواره برای خانوارهای کم‌درآمد مشکل‌تر می‌شود. لازم به ذکر است تورم زمین و مسکن معمولاً از سطح تورم عمومی بالاتر بوده از این جهت سرمایه‌گذاری در مسکن می‌تواند توان خرید خانوارهای کم‌درآمد را به طور محسوسی افزایش دهد.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ آذر ۹۹ ، ۱۵:۰۱
ایمان عابدی