با سیرهای مطالعاتی چه کنیم ؟شاخص های سیر مطالعاتی خوب چیست ؟چگونه یک سیر خوب انتخاب کنیم ؟
سیر مطالعاتی خوب چه سیر مطالعاتی است؟
سیر های مطالعاتی زیادی را در سایت ها می بینیم. هر اهل علم دلسوزی قصد دارد بقیه را با سیر مطالعاتی به مسیری راهنمایی کند. ولی به راستی کدامین سیر مطالعاتی برای ما سودمند است ؟ در این یادداشت مختصر بر آن هستیم که شاغلی و سنجه ای برای سنجش کارآمدی سیر های مطالعاتی بیان کنیم و به وسیله آن سیر مطالعاتی مناسب برای خودمان را بیابیم.
برای انتخاب یک سیر مطالعاتی خوب باید این 3 سوال اساسی را مطرح کنیم .
1. چرا سیر مطالعاتی ؟
دانشجو یا هر شخص دیگری به هر دلیلی در موضوع خاصی قصد مطالعه دارد. به دلیل اینکه راه را نمی شناسد از راهدان ( کسی که راه مطالعه در آن موضوع را می داند) کمک می گیرد و به همراه او سیری را برای تخصص در موضوع خاصی پی می گیرد. مثل واحدهای درسی در رشته‌های دانشگاهی که توسط متخصصین آن رشته برای دانشجویان طراحی شده است.
پس تنها وقتی یک فرد باید سیر مطالعاتی داشته باشد که دغدغه مطالعه در موضوع خاصی را در یک سطح اولیه و حداقلی تا سطح پیشرفته داشته باشد؛ لذا معمولا نمی شود گفت سیر مطالعاتی x برای همه پیشنهاد می شود.
2. ویژگی های سیر مطالعاتی
الف. مشخص بودن مخاطب : همانطور که درقسمت اول گفته شد هر سیر مطالعاتی تنها برای گروه خاصی مطلوب است. بنابراین سیری که مخاطب خود را دقیقا از نظر سنی، تحصیلات و سابقه آشنایی با بحث مشخص نکرده مشکل دارد.
ب. هدف مند بودن: وقتی مخاطب مشخص شد باید بپرسیم که هدف از این سیر مطالعاتی چیست البته یک هدف مشترک برای همه سیر ها بالا بردن اطلاعات و تخصص پیدا کردن در موضوع خاصی است. ولی بجز این هدف عمومی اهداف اختصاصی هم می تواند داشته باشد.
ج. روشمند بودن: در پاسخ به این سوال که چگونه باید این سیر را دنبال کرد، معمولا روش های عمومی مثل مباحثه ، یادداشت برداری ، و خلاصه نویسی را پیشنهاد میکنند؛ ولی ممکن است روش های دیگری نیز به طور اختصاصی در یک سیر دنبال شود. مثلا آزمایش های عملی برای آشنایی با مطالعات شیمی در کنار سیر مطالعه شیمی- بجز این موارد نحوه خوانش کتاب ها از طریق روش های خواندن کتاب میتواند مشخص شود. مثلا مطابق کتاب چگونه کتاب بخوانیم مشخص شود قرار است در کدام یک از سه سطح مشهور در کتابخوانی مطالعات صورت گیرد. خوانش اجمالی، عمیق یا انتقادی؟؟
د. مدلل بودن: دلیل داشتن مهم ترین ویژگی سیر مطالعاتی است
دلایل به شرح زیر میتواند باشد:
1. دلیل برای هدف سیر 2. دلیل برای روش سیر 3. دلیل برای نظمی که در مطالعه کتب وجود دارد.
اینکه چرا اول کتاب x و سپس کتاب y باید خوانده شود ، این سیر ما را به کجا میبرد
توانمندی و دانایی مراچطور و چقدر ارتقا می دهد ؟ و...
برای همه مباحث گفته شده سیر مطالعاتی باید پاسخ در خور و شایسته داشته باشد
پس دقت کنیم هر سیری شایسته سیر شدن نیست.
برای یافتن یک سیر خوب باید ابتدا ببینیم چرا میخواهیم سیر مطالعاتی داشته باشیم و سپس برای یافتن سیر خوب ویژگی های آنرا ارزیابی کنیم.
برای نمونه مطالعه آثار شهید مطهری از طریق سیر های مختلف موضوعی، اسان به مشکل و... وجود دارد .
خواندن یک دور تورات و انجیل دارای سیر های مطالعاتی مختلف است که به روش های مختلف و طی زمان بندی مشخص یک دور کتاب مقدس را مطالعه می کنند.
این تنوع حتی در مورد یک سیر خاص در مورد کتاب خاص یا نویسنده خاص نیز وجود دارد و انتخاب بین آن ها نیازمند تامل است.
مطلب مفیدی بود. سپاس.