معرفی کتاب امکان سنجی بهره گیری از انفال برای حوزه رفاه و تامین اجتماعی

یکی از نیازهای جوامع امروزی تأمین اجتماعی است که در حال حاضر در کشور  ما نیز دچار اشکالات و ضعف‌هایی هست. از طرفی انفال از منابع دولت اسلامی به‌حساب می‌آید و میزان آن نیز بسیار چشم‌گیر است ولی بعضاً خوب مدیریت نمی‌شوند. این ایده که آیا طبق احکام فقهی اسلام می‌توان از انفال برای تأمین اجتماعی و رفاه بهره برد، سؤال مهمی است. این کتاب برای پاسخ به همین سوال نظریه دولت رفاه، تأمین اجتماعی در غرب، ورود دولت به این حوزه، نظر اسلام در مورد تأمین اجتماعی و رفاه، منابع دولت اسلامی، استفاده از این منابع برای تأمین مالی رفاه و تجربه جهان در مقایسه با ایران را بررسی میکند. در آخر می‌بینیم که مدیریت انفال در کشور دچار ضعف‌هایی است و می‌تواند با یک راهبرد مدیریت کلان نظام‌مند بشود و در تأمین اجتماعی بکار گرفته شود؛ اما این بکار گیری از منظر اسلام ضوابطی دارد که در فصل پایانی با آن‌ها آشنا می‌شویم. کسانی که قصد آشنایی با ادبیات علمی اقتصاد رفاه و تامین اجتماعی در غرب و اسلام را دارند و از طرفی میخواهند مشکلات رفاهی کشورمان را از طریق احکام اسلامی رفع کنند میتوانند این کتاب را مطالعه و نحوه بکارگیری انفال برای بهبود وضعیت تامین اجتماعی در کشور را پیدا کنند. لذا میتوان این کتاب را ناظر به موضوعات عینی ایران دانست که به کمک دین میخواهد به آن پاسخ دهد.

معرفی کتاب رشد فقرزدا و نابرابری

رشد اقتصادی، توزیع درآمد و فقر سه مفهوم به هم وابسته هستند. مطالب این کتاب بررسی مفهوم فقر، تعریف خط فقر، شاخص‌های اندازه‌گیری فقر، رشد اقتصادی و عوامل مؤثر بر آن، توزیع درآمد و شاخص‌های اندازه‌گیری را شامل میشود. به کمک این مطالب مقدماتی، کتاب سعی دارد رابطه بین رشد اقتصادی و توسعه با فقر و توزیع درآمد را مورد واکاوی قرار دهد. رشد اقتصادی با بحث‌های اسمیت آغاز شد، توزیع درآمد با ریکاردو و با شروع توسعه نابرابری در جامعه بیشتر شد و موضوع مطالعه کوزنتس قرار گرفت. با افزایش رشد اقتصادی و توسعه نابرابری در کشورها زیاد گشت و این سؤال شکل گرفت که آیا رشد اقتصادی منجر به افزایش/کاهش نابرابری می‌شود؟ به همین جهت مباحث توزیع درآمد بسیار اهمیت یافتند تا رشد اقتصادی را تبدیل به رشد فقرزدا کنند. هرچند گفته می‌شود در بلندمدت رشد نابرابری را کاهش می‌دهد ولی فقرا در کوتاه‌مدت زندگی می‌کنند و نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد. ضمن اینکه برخی رشد را بدون توجه به توزیع فقرزدا نمیدانند. علاقه مندان به بحث فقر، توزیع، رشد اقتصادی، فقر زدایی و توسعه فقرزدا میتوانند به شکل خلاصه، منظم و جامع این کتاب را مطالعه کنند.

معرفی کتاب کیفیت زندگی

کیفیت زندگی ترجمه کتاب the quality of life پاسخی به پرسش های رفاه است. دو پرسش اساسی که معیار رفاه چیست و چگونه بدست می آید. رفاه موضوعی است که باید از ابعاد مختلف روانشناسی، اقتصاد، فلسفه علم، فلسفه اخلاق و جامعه شناسی به آن نگاه شود. مقالات این کتاب از همایشی که توسط مولفین کتاب برگزار شده تهیه شده است. همایشی که توسط وایدر برگذار شده با قصد نزدیک کردن فلاسفه و اقتصاددانان بوده است به همین جهت برخی مقالات کتاب جنبه اقتصادی و برخی جنبه فلسفی پررنگ تر دارند. سوال اصلی در این بین این است که واقعا چه ملاکی برای تعیین رفاه وجود دارد؟ برای ارزیابی کیفیت زندگی چه راه هایی وجود دارد؟ مقالات این سوال را در بخش اول بررسی می­کنیم و در بخش دوم مقالاتی را بررسی خواهیم کرد که نسبیت گرایی و رابطه فلسفه اخلاق با کیفیت زندگی و رفاه را بررسی میکند.

معرفی کتاب نوکیسه ها

کتاب نوکیسه‌ها ترجمه‌ای فارسی از کتابی فرانسوی (مانع و سطح – la barrier et le niveau) نوشته ادموند گوبلو است. این کتاب در رابطه با طبقه­ی متوسط نوظهوری که در اواخر قرن نوزدهم به وجود آمده نوشته‌شده است. این طبقه بورژوا جدید عادات و رفتاری دارند که بر اساس نظر مترجم شبیه طبقه نوکیسه و تازه به دوران رسیده پس از انقلاب است، لذا ترجمه این اثر برای امروز ایران بسیار مفید خواهد بود. گوبلو خود یک بورژواست و ظواهری را که بورژوازی می‌سازند و به آن شکل می‌دهند مثل مد، آموزش اخلاقیات و... را به تصویر می­کشد و سپس طبقه خودش را نقد می­کند.

معرفی کتاب تاریخ اندیشه اقتصادی - وارن جی. سمیوئلز | استیون جی. مدما

اندیشه‌های اقتصادی دچار سیلان‌هایی در طول تاریخ بوده‌اند که خواندن آن‌ها فهمی عمیق‌تر از تئوری‌های اقتصادی به دست دهد. کمتر کتابی در تاریخ اندیشه اقتصادی وجود دارد که از اقتصاددانان پس از مارکس نام‌برده باشد؛ اما کتاب حاضر از مارکس (1859) تا کامنز (1931) را بررسی کرده است. به ترتیب مهم‌ترین آثار بزرگان مکاتب اقتصاد سیاسی (سوسیالیست)، مارجینالیست، اقتصاد کلان و نهادگرایی در این کتاب گزینش و خلاصه‌شده‌اند و در عین آشنایی با متن کتاب‌های مرجع اقتصادی در دو قرن اخیر زندگی‌نامه مختصری از صاحبان این آثار را نیز می‌توانیم بخوانیم. کتاب از نقد مارکس به کلاسیک شروع می‌شود و پس از مارکس مارجینالیست ها به‌عنوان ناقد مارکس و مکمل کلاسیک بررسی می‌شوند. شروع بحران‌های اقتصادی آغازی برای بررسی اندیشه اقتصاد کلان هستند و در آخر نهادگرایی با الهام از تاریخ نقدی بر تمام آثار گذشته می‌کند.

معرفی کتاب اقتصاد دانان برتر جهان

زندگی و اندیشه 21 تن از مهمترین و برترین اقتصاددانان جهان از حیث سهمشان در شکل گیری علم اقتصاد در این کتاب آمده است. این کتاب به علت استفاده زیاد از کتاب پنجاه اقتصاد دان اثر پرسمن به نوعی ترجمه همین اثر به حساب می آید. سعی شده تاثیر اقتصاددانان بر عصر خود، بر علم اقتصاد و همچنین تاثیر پذیری آن ها از سایر دانشمندان و فضای جامعه مورد بررسی قرار بگیرد، به گونه ای که بده بستان های علمی هر کدام مشخص شود. این کتاب اقتصاددانان محدوده سالهای 1857 تا 2013 را شامل میشود و جلد اول کتاب به اقتصاددان های قدیمی تر پرداخته است. در این بین افراد مشهوری مثل استیگلیتز، فریدمن و ساموئلسون تا افراد غیر مشهور تری مثل نیومن، کالدور و بوکانان به چشم میخورد. علاقه مندان به علم اقتصاد برای آشنایی با نظریات اقتصادی نیاز است با تاریخ اندیشه اقتصادی آشنا شوند به همین منظور مطالعه تفکرات، آثار و زندگی  اقتصاددانان اهمیت زیادی پیدا میکند. اینکه چطور یک نظریه به وجود آمده، تحت چه شرایطی و چگونه مورد نقد قرار گرفته و تغییر کرده است به فهم اقتصاد امروز بسیار کمک میکند. لذا کسانی که خواستار تسلط عمیق بر علم اقتصاد هستند پیشنهاد میشود کتاب هایی از این دست را مطالعه کنند.

🔩 فولاد مبارکه اصفهان یا 🔎 گوگل؟

گوگل به ازای مصرف هر گالن آب (۳/۷ لیتر) ۷۲ برابر فولاد مبارکه اصفهان درآمد می‌سازد!

کل تولید گروه فولاد مبارکه اصفهان در سال ۱۴۰۲ حدودا ۱۰ میلیون تن بوده و به ازای آن ۳۰۰ همت درآمد ساخته است.

با احتساب دلار ۶۰.۰۰۰ تومانی کل درآمد فولاد ۵ میلیارد دلار می‌شود.

گزارش هیأت مدیره فولاد مدعیست به ازای هر تن فولاد ۲.۷ متر مکعب آب مصرف می‌کند؛ پس فولاد به ازای هر ۱۸۵ دلار درآمدش ۱ متر مکعب آب مصرف کرده و هر متر مکعب آب برابر ۲۶۴ گالن آمریکایی است.

پس فولاد مبارکه به ازای هر ۱۸۵ دلار ۲۶۴ گالن آب مصرف کرده است. 

بررسی رابطه اقتصادی انسان با طبیعت در سه سطح بینش، گرایش و رفتار از نظر دین اسلام

مقدمه

بر اساس ادبیات دینی اگر انسان ارتباط مناسبی با خود، خدا ، انسان و طبیعت برقرار کند به رشد و تعالی می­رسد. در این تحقیق قصد داریم ابعاد مختلف موضوع ارتباط اقتصادی انسان با طبیعت را از دیدگاه اسلامی در سه سطح بینش گرایش و رفتار بررسی کنیم و با مشخص شدن حدود و ثغور آن تاحدودی ادبیات دینی مربوط به هر قسمت را بحث کنیم. محققان اقتصاد اسلامی چنانچه قصد دارند رابطه انسان با طبیعت را از نظر اقتصاد اسلامی توصیف، تبیین و مدیریت کنند لامحاله انتظار می­رود در تمام ابعادی که شرح آن در ادامه می­آید نظر خود را بیان کنند.

در قسمت اول مقاله حاضر به صورت کوتاه به بررسی عنوان مقاله می پردازیم تا موضوع دقیق‌تر مشخص شود و در قسمت دوم رابطه انسان با طبیعت را در سه سطح بینش، گرایش و رفتار بحث می­کنیم و در ادامه دلالت های عملی آن را در سه سطح تولید، توزیع و مصرف در اقتصاد بیان می­کنیم.

مزیت تجاری؛ ‌ بازارهای شرقی

استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در کشورهای شرقی معمولاً مغفول بوده و نگاه اقتصادی به سمت کشورهای غربی بیشتر بوده است. آشنایی با فرصت‌ها و مزیت‌های کشورهای شرقی برای تبادلات تجاری می‌تواند زمینه‌ساز گسترش روابط ما با این کشورها باشد. شرق با جمعیت بسیار بالاتر از غرب دارای بازار عرضه و تقاضای بزرگ‌تری است. فرهنگ مصرفی نزدیک‌تر به ایران از نظر اینکه بخشی از جمعیت کشورهای شرقی مسلمان هستند می‌تواند بسیاری از ظرفیت جدید تجاری را ایجاد کند. نیازهای یکسان به جهت اقلیم آب‌وهوایی، تاریخ و تقویم مشابه و مناسبت‌های مشابه مثل بازار نوروز در تاجیکستان، ازبکستان، مراسم اربعین در عراق و... می­تواند زمینه بسیاری از روابط تجاری و گردشگری باشد. کشورهای همسایه و شرق ایران و کشورهای آفریقایی فرهنگ نزدیک‌تری به ما دارند. اگر آلمان را در نظر بگیرید، یکی از دورترین فرهنگ‌ها به کشور ما را دارد و این عدم تناسب فرهنگی روابط تجاری را سخت‌تر می‌کند. از طرف دیگر هند، ترکیه، ویتنام و بسیاری از کشورهای شرقی فرهنگ نزدیک‌تری به ایران دارند. امارات و روسیه دو ظرفیت بزرگ برای صادرات نیروی کار هستند.

اخلاق سکولار؛ مبنای مشترک اقتصاد هنجاری

در روزهایی که مشکلات اقتصادی گریبان گیر مردم شده‌، اگر بدانیم گفت‌وگو حلال مشکلات است مقدمه آن را نیز فراهم می­کنیم. یادداشت پیش رو تلاشی است در جهت فراهم کردن مبنایی واحد برای شکل‌گیری گفت‌وگوی متخصصین اقتصادی و اجتماعی اعم از اسلامی، سکولار و هر مکتب دیگر. اقتصاد هنجاری (دستوری) برخلاف اقتصاد اثباتی بر اساس ارزش‌ها شکل می‌گیرد. به علت اینکه ورود به حوزه ارزش‌ها ملازم با آغاز اختلافات گسترده است و اقتصاددانان پیرو مکاتب و ارزش‌های مختلفی هستند، گزاره‌های اقتصاد هنجاری دچار تعارضات و تزاحمات بسیاری می‌شوند.

طنز کلاس اقتصاد کلان

کلاس اقتصاد کلان

طنز

برگرفته از کانال دکتر محمود اولاد

استاد: امروز به بررسی تأثیر سیاستهای پولی و مالی از دیدگاه مکاتب مختلف می پردازیم. شروع بحث را از منحنی های IS و LM شروع میکنیم. میدانید که IS منحنی است که تمام زوجهای مرتب نرخ بهره و درآمد را نشان می دهد که در آن بازار کالا در تعادل است. (من با خودم: میدانم؟ من که چیزی یادم نیست؟ نکنه آلزایمر گرفتم؟ تعادل چی بود؟ تعادل یعنی چی؟ حالا ولش کن بپرسم آبروم میره بعدا میرم نگاه میکنم ببینم تعادل چی میشه؟ اونوقت بازار کالا چی بود؟ کدوم کالا؟ درآمد کی؟ درآمد من؟ بهره که حرامه؟ بابام ببینه تو دفترم نوشتم نرخ بهره که میکشه منو؟ حالا ولش کن بذار ببینم چی میگه استاد) استاد: منحنی LM تمام زوجهای مرتب نرخ بهره و درآمد را نشان می دهد که بازار پول در تعادل است. (من با خودم: مگه پول هم بازار داره؟ یعنی میشه رفت و پول خرید؟ اونوقت چی باید بدیم در مقابلش؟ نمیدونم والا! شاید خیلی چیزا رو باید بدیم تا پول بخریم. فکر نکنم پول ارزون باشه. شاید بخاطر همین تا حالا بابام منو به این بازار نبرده! امروز میرم ازش میخوام منو هم ببره به این بازار. میگم قول میدم اگه گرون بود نخرم فقط ببینم!) استاد: حالا شکل منحنی IS و LM را میکشیم. منحنی IS به صورت نزولی و با شیب منفی است. منحنی LM به صورت صعودی و با شیب مثبت است. این دو منحنی همدیگر را در نقطه A قطع میکنند. نقطه A نقطه تعادل است. یعنی در این نقطه هم بازار کالا و هم بازار پول در تعادل است. که در آن درآمد معادل y1 و نرخ بهره معادل r1 تعیین میشه. فرض کنید که درآمد اشتغال کامل یعنی Yn در اینجا باشد! یعنی y1 کوچکتر از Yn است. یعنی تولید در اشتغال کامل نیست.(آهان اشتغال کامل را میفهمم یعنی چی! بابام اشتغال کامل داره. صبح که ساعت 6 میره اداره تا ساعت 4 اونجاست. بعدش از اونجا میره با ماشینش مسافرکشی میکنه تا 12 شب. شبها هم میره نگهبانی کارخونه پسرعموش تا صبح. ما فقط ماهی یه بار جمعه میبینیم که مرخصی بدون مزد میگیره میاد پیشمون. خدا رو شکر که بابام اشتغال کامل داره! خدا رو شکر نقطه تعادل بابام روی Yn هست!) ادامه دارد. محمود اولاد. کارشناس اقتصاد

حل مشکلات و نظام سازی اقتصادی

به نظرم فقه و فقیه با شیوه اجتهاد اصلا نمیتواند به تنهایی چاره مشکلات اجتماعی باشد‌. خودش هم چنین ادعایی ندارد نباید در دهان فقیه چیزی گذاشت که خود ادعا نکرده . اینکه تجربه کدام نظام و الگو تجویز شود مراحل زیر را میطلبد

مختصری در باب علم، نظام و مکتب اجتماعی اسلامی

ارزش ها در نظام اقتصادی غرب تجلی یافته نه لزوما در نظریات اقتصادی و علمی

علم ناظر به واقع (ارزشی یا غیر ارزشی) است اما خود ارزش خنثاست، اسلامی و غیر اسلامی بدین معنا ندارد ... یعنی علم میتواند یک واقعیت یا نظام اجتماعی ارزشی را توصیف کند ،توصیف ارزش کند ، اما خودش در گزاره ها و پیش فرضها و فروض و فرضیه و... ارزشی نیست .

 انچه شهید صدر در مورد علم گفته اند توصیف نظام اقتصادی اسلام است و اسلامی بودن علم اقتصاد در اینجا محدود به موضوع آن می شود.

توصیف جامعه اسلامی، علمی با موضوع جامعه اسلامی میسازد نه علم اسلامی، 

چرا که قوام علوم مدرن به روش تجربی آن است که سکولار  (فرادینی) است.

به کمک ریاضیات به خصوص قانون احتمالات و با روش تجربی، آمار و اقتصاد سنجی جامعه اجنه را هم میتوان توصیف، تبیین، تحلیل، مدلسازی و پیش بینی کرد ولی این کار الاقتصاد الجنی به دست نمی دهد چون روش ثابت است.

اما اگر از روشی غیر تجربی استفاده شود دیگر science نیست حال اسمش را علم هم بگذارند ... نمیگویم کاذب است، نمیگویم کارکرد ندارد ولی ساینتیفیک نیست.

چون الان علوم انسانی اسلامی را در مقابل علوم مدرن قرار می دهند در حالیکه مدعی اند در این علوم از گزاره های وحیانی هم استفاده می شود ... معتقدم وحی صادق است اما ساینتیفیک کردن ان خیانت به هر دوست .

اگر ارزش های عالمان علوم مدرن و ارزش های یهودی مسیحی و... در علم وارد شده باشد اشتباه دیگران مجوزی برای ورود ارزش های اسلامی به علم نیست 

بنده از امکان وجود مکتب و نظام اجتماعی اسلامی دفاع میکنم ولی اتصاف علم به صفت اسلامی مسیحی یهودی و... را بی معنی میدونم

اقتصاد اسلامی؛ مسمای چند اسمی، اختلاف در هیچ !

به بهانه مخالفت و موافقت اخیر با اقتصاد اسلامی این یادداشت تقدیم می شود.

ادبیات تولید شده در اقتصاد اسلامی در ظاهر حاکی از این است که چندین نظریه در این باب وجود دارد اما اقتصاد اسلامی از یک حیث مسماییست در قالب چندین اسم. عدم توجه به محتوای اصطلاحات، مقسم و وجه تقسیم در بیان چیستی اقتصاد اسلامی چالش هایی ایجاد می کند که دعوا بر سر هیچ است... . حتی مخالفان نیز گاها موافقان اند... .

 تفکیک اقتصاد اسلامی به مکتب، نظام و علم از سوی شهید صدر تفکیکی هستی شناختی از اقتصاد است. مکتب و علم در قالب گزاره ها بیان می شوند و وجود زبانی دارند و نظام در قالب نهاد ها متبلور می شود. نهاد از قانون و مجری تشکیل شده و ترکیب این دو را در زبان نهاد گویند پس ورای قانون و مجری چیزی به نام نهاد وجود ندارد. نظام یا نهاد از ارزش های مکتب یا همان ایدئولوژی بر می خیزد. اما چگونه ؟

 

نتایج مواجه هرمنوتیکی با اقتصاد

پدیده ها در یک تقسیم بندی کلی به متن (غیر نمون) و غیر متن (خود نمون) تقسیم می شوند.

گفته ها، نوشته ها، علائم و نشانه های قراردادی، ایما و اشاره ها و زبان بدن در متن بودن مورد اتفاق است.

در مورد متن بودن سایر پدیده ها اتفاق نظر نیست. مثلا عرفا تمام عالم را متن می دانند.

در مواجه با غیر متن ها معرفت و نسبت به متن فهم پیدا میکنیم از این حیث برای شناخت متن با هرمنوتیک و برای شناخت غیر متن به معرفت شناسی نیاز داریم.

حال سوال این است:

آیا در بین پدیده های اقتصادی که موضوع مطالعه علم اقتصاد قرار میگیرند، پدیده هایی وجود دارد که از این حیث که مورد توجه اقتصاد هستند متن تلقی شوند یا من حیث المجموع متن تلقی شوند؟ به عبارت دیگر موضوع اقتصاد با متن سرو کار دارد یا با غیر متن؟

اگر در اقتصاد با متن سرو کار داشته باشیم طبق یک نظریه متون هم با اقتصاددان گفت و گو میکنند و بنابراین فهم متن (پدیده اقتصادی غیر نمون) نتیجه فرایند گفت و گوی متقابل بین اقتصاددان و متن (پدیده اقتصادی غیر نمون) است

از این حیث میتوان ادعا کرد که ممکن است از سمت متن به اقتصاددان ارزش ها، باور ها و احساساتی حداقل گزارش، القا یا تلقین شوند یا بالاتر از آن اثبات شود.

اگر این مقدمات اثبات شود آنگاه یکی از مجاری احتمالی ورود ارزش ها به علم اقتصاد میتواند خود پدیده در مواجه اقتصاددان با آن باشد.

این نتیجه خود اقتضائاتی دارد از جمله اینکه:

گفته های متن باید مورد بازنگری قرار گیرد تا صدق و کذب یا اخلاقی و غیر اخلاقی بودن این گفت و گو ها مشخص شوند.طبعا باید تاثیر گفته های کاذب یا غیر اخلاقی در فرایند شکل گیری فهم ما از پدیده ها حذف/کنترل شوند.

گفت و گویی در باب عدالت و مدارس غیر انتفاعی

۱. طبق یک نظر توزیع اولیه مواهب اجتماعی باید به طور مساوی انجام شود و پس از آن افراد بنا به استعداد، بهره هوشی و... در طبقات مختلف اقتصادی، سیاسی و ... قرار میگیرند.

اختلاف در جامعه تنها وقتی قابل قبول است که ناشی از استعداد و تلاش باشد نه اختلاف در توزیع مواهب اولیه.

آموزش یک موهبت اجتماعی اولیه است !

بنظر می‌رسد فرصت آموختن علم، فن یا هنر متناسب با علاقه و استعداد باید برای همه فراهم باشد.

اختلاف در سطح آموزشی یعنی ورود به چرخه باطل اختلاف طبقاتی !

مثلا بر اساس نظریه شهید صدر در اقتصادنا جامعه متوازن اختلاف دارد ولی بر اساس تلاش نه چیز دیگر!

نقدی به سخنان آیت الله سید جواد علوی بروجردی در مورد اقتصاد

در خصوص بحث آیت الله سید جواد بروجردی در مورد اقتصاد چند نکته به نظرم رسید که عرض می‌کنم :

لینک سخنرانی کامل ایشان  

1. آیت الله سید جواد بروجردی: بانک ربوی نبود که بخواهیم اسلامیش کنیم.

پاسخ: بانک ها ربای خفی (قرضی) نداشتند و اساسا قرار داد بانکی براساس قرض مشهور نبوده و قرار دادی جدید است! اما بانک ها از اول ربای جلی داشتند که مورد توجه قانون بانکداری اسلامی هم نبود! اتفاقا مشکل بزرگ بانکداری تمام کشور ها رباست... به معنی افزایش بدهی ها، نکول وام، جریمه دیرکرد و... . بدهیست که بحران افرین است در دنیا و ربای جلیست... و باید رفع شود تا بانک اسلامی شود

2. آیت الله سید جواد بروجردی: مجموع احکام اقتصادی به 20 حکم انشایی نمی رسد. معاملات و قرار داد های عقلایی جدید در صورت عدم مخالفت با شرع پذیرفته می شود. مثلا خرید خون و... .

پاسخ: این تصور غلط است که احکام اقتصادی (کتاب مضاربه، ربا، مکاسب، متاجر، مساقات و...) فقط در مورد معاملات باید وضع شود، خواه ارشادی باشد یا انشایی.

 ایراد این نگرش در منحصر کردن نظام اقتصادی به معاملات است. مساله این است که اقتصاد فقط معاملات نیست. هزار مساله دیگر وجود دارد. با اصلاح این نگرش به اقتصاد می بینیم که در اسلام اتفاقا گزاره های هنجاری و اثباتی زیادی در مورد اقتصاد گفته شده.

3. همچنین ایشان نمونه هایی از قرار داد ها بین افراد را در سراسر جهان ذکر می کنند و آنرا عقلایی میخوانند. عقلایی بودن به معنی بیشتر بودن نفع از ضرر است. مساله این است که نفع و ضرر چیست؟ اینجاست که اختلاف می شود... و مساله مهم دیگر توجه به عرف و ادات و رسوم و در کنار عقلانی بودن است.

4. مشکل دیگر این است که بین مکتب و علم اول تفکیک قائل شدن، ولی بعد خودشون بین اینها خلط کردند.

5. آیت الله سید جواد بروجردی: غربی ها جامعه شناسی و... درست کردند بعد براساس آن دنیا را ساختند.

 یک اختلاف نظر بنیادین در تولید علم مبتنی بر تقدم و تاخر بین نظام سازی و تولید علم وجود دارد. به نظر می رسد تصور ایشان این است که ابتدا علوم ساخته می شود و سپس نظام اجتماعی. اما اجمالا به این نگرش انتقاداتی وارد است.

6. تصور خود من از اسلامی بودن اقتصاد تقریبا اینه که

اولا یک سلسله اهداف نظام مطلوب رو از دل گزاره های دینی استخراج کنیم و با بکارگیری تجارب بشری و عقلانیت اونها رو محقق کنیم مثلا مساوات، عدالت، توازن، شادکامی، معنا داری زندگی و...

دوما مسائل و مشکلات موجود نظام اجتماعی مسلمین رو با توصل به تجربه بشر و با روش صحیح حل کنیم

با این تصور گزاره های اسلامی در مورد اقتصاد منحصر در فقه معاملات نیست. البته به گستردگی نگرشی هم نیست که انتظار دارد در منابع اسلامی پاسخ همه چیز آمده باشد.

7. کارویژه یا کارکرد اصلی و فرعی دین باید مشخص بشه. این هم یک بحث کلامی، فلسفی، جامعه شناختی و روانشناختیه. با پاسخ به این مقدمه میشه وارد این شد که اسلام برای طب و اقتصاد و ... هم آمده یا هدف دیگری دارد؟ آقای کمال حیدری هم صحبت های جنجالی در مورد عدم کارکرد دین و دعا در کرونا داشتند ...  بحث کارکرد دین بسیار اهمیت داره خلاصه

مجله شهید صدر

هفدهمین شماره مجله شهید صدر - اردیبهشت 1397

سردبیر مجله: ایمان عابدی

انجمن علمی دانشجویی معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام 

بررسی اثرات بالقوه دین‌داری بر فقر ذهنی در ایران

چکیده

سنجش عوامل شکل‌گیری فقر ذهنی، از موضوعات بین‌رشته‌ای است که در سال‌های اخیر مورد توجه اقتصاددانان نیز قرار گرفته است. فقر ذهنی بیانگر احساس، ادراک یا باور به فقر در افراد است که به علل مختلفی در آنها ظاهر می­شود و ممکن است توأم با فقر عینی و یا بدون آن باشد.  هدف اصلی این مقاله ارزیابی رابطه دین‌داری با فقر ذهنی است که به کمک داده‌های نتایج موج چهارم «طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور سال 1391» ـ با 17000 نمونه برای جمعیت بالای 16 سال در 31 استان کشور ـ انجام ‌شده است.  برای این سنجش از روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده ‌شده و نتایج حاکی از آن است که دین‌داری اثر معنادار و معکوس بر فقر ذهنی دارد؛ یعنی ارتقای دین‌داری، احساس و ادراک فقر را کاهش می‌دهد. از نتایج فرعی این پژوهش وجود رابطه معنادار بین فقر ذهنی و متغیرهای درآمد و اعتماد است.

 مقاله علمی پژوهشی منتشر شده در شماره 73 مجله اقتصاد اسلامی

دانلود مستقیم                 دانلود از نورمگز

توسعه اقتصاد مبتنی بر روانشناسی اقتصادی

انتشار مطلب ذیل در مجله گاه نقد 

گزارش انتشار این مجله در خبرگزاری های مختلف

توسعه برای انسان یا انسان برای توسعه؟!

ایمان عابدی
آدمی در تجربه زیسته خود در طول چند سده نوعی سبک زندگی خاصی را در پیش‌گرفته که گوهر آن‌ مدرنیته بوده است. توسعه نیز نوعی سبک زندگی جدید را در داخل جریان مدرنیسم و در غالب مکاتب‌ مختلف برای انسان پدید آورده است. توسعه گاهی به عرصه فرهنگ گام نهاده و توسعه فرهنگی را می‌سازد و گاه پای در کفش سیاست کرده و توسعه سیاسی قلمداد می‌شود. توسعه اقتصادی رایج نیز ذیل مکتب نئوکلاسیک و معمولاً توسط اقتصاددانان و جامعه شناسان عرضه‌شده است یعنی در علوم اجتماعی اقتصاد و جامعه‌شناسی توسعه را تعریف کرده‌اند.
مقدمه
هرگاه از علم سخن می‌رود لاجرم از روش[1] و منظر[2] خاصی صحبت می‌شود. آنچه در این مقاله به آن می‌پردازیم انتقادهایی است به منظر و روش اقتصاد و جامعه‌شناسی به انسان که در گفتمان سازی توسعه بکار رفته است. طبعاً جهان‌بینی (منظر) عالمان اقتصادی محدودیت‌های خاص خود را دارد و به همین دلیل به برخی جنبه[3] ها کمتر و به برخی جنبه‌ها بیشتر توجه می‌کند. انتقادهایی که در ادامه به آن اشاره می‌شود ناشی از همین جهان‌بینی ناقص تک ساحتی است. آنچه در توسعه با گفتمان‌های غالب و متعارف در طول سال‌ها رواج داشته تجربه‌هایی را برجای نهاده که امروز می‌توان با نقد آن در جهت تکمیل و تغییرش گام برداشت؛ چراکه برای آدمی زیبنده نیست که به تجربه زیسته پیشینیان خود بی‌اعتنا باشد و از یا کورکورانه راه گذشتگان را طی کند.

آموزش spss

پاورپوینت آموزشی نرم افزار Spss

مناسب برای ارائه در کلاس

آرای اقتصادی استاد مصطفی ملکیان

استاد مصطفی ملکیان متولد ۱۳۳۵، از علاقه مندان به فلسفه اخلاق،روانشناسی و فلسفه تحلیلی که بگفته خودش پنج دوره زندگی را گذرانده است. 1. بنیاد گرایی 2. سنت گرایی 3. تجدد گرایی 4. اگزیستانسیالیسم 5. عقلانیت و معنویت که آخرین مرحله و نتیجه پروژه فکری وی است. وی به طور خاص در فلسفه، تاریخ تمدن غرب و  فلسفه غرب، عرفان های شرقی، روانشناسی و فلسفه علوم انسانی صاحب نظر برجسته ای است. 

ایشان اقتصاددان نیستند لذا مباحث منظمی در اقتصاد ارائه نکرده‌اند و تنها می‌توان از خلال سخنرانی‌ها و دیدگاه‌های مختلف ایشان نظرات اقتصادی را پیدا کرد. بنده نیز سعی کردم تا جایی که این نظرات را شنیده‌ام جمع‌آوری کنم.آرای اقتصادی استاد مصطفی ملکیان به‌صورت موردی در زیر لیست شده‌اند. تقریبا اصلی ترین نظرات ایشان که به اقتصاد مربوط میشود آورده شده است.

شباهت ها و دلالت های سیاستی اقتصاد آلمان در زمان هیتلر برای اقتصاد مقاومتی در ایران امروز

برای بیان دلالت‌هایی که اقتصاد هیتلر برای اقتصاد مقاومتی دارد اولا به مقایسه فضای آلمان با فضای فعلی کشورمان میپردازیم، اگر فضا از جنبه های اساسی آن شباهت داشت میتوان دلالت های قوی تری را نیز استخراج کرد. لذا سعی شده برای پاسخ به این سوال روشمند تحلیل شود که چرا میتوان از فضای اقتصاد هیتلر برای کشور استفاده کرد و همچنین در ادامه چطور و چه دلالت هایی برای ایران در این زمینه وجود دارد.

آشنایی با تجربه متفاوت توسعه­ در کشور بوتان (انتشار اقتصاد انلاین)

آشنایی با تجربه متفاوت توسعه­ در کشور بوتان

رابطه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اقتصاد

رابطه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اقتصاد و بررسی جواز آن از دیدگاه اخلاق و دین

ایمان عابدی

چکیده

مهندسی ژنتیک یک روش برای اصلاح صفات و ویژگی های موجودات زنده است که در علوم صنعتی، کشاورزی و پزشکی کاربرد دارد. این فن در مسیر توسعه و پیشرفت اقتصاد مخصوصا در کشور های کمتر توسعه یافته می­تواند بسیار حائز اهمیت باشد. گیاهان تراریخته، تولید جانوران ترانس، تولید پلاستیک قابل تجزیه، تولیدات نانومتری، شبیه سازی جانوران و... از جمله مهم ترین نمونه هایی هستند که در اقتصاد بسیار نقش مهمی دارند.

معرفی گرایش اقتصاد تعلیم و تربیت

معرفی گرایش اقتصاد تعلیم و تربیت 

ECONOMIC education

تاریخچه مختصر از شکل گیری گرایش

 

متن حاضر صوت پیاده شده استاد مهدی طغیانی می باشد

بین اقتصاد و فرهنگ سه رابطه عمده وجود دارد. 1. اقتصاد فرهنگی : اقتصادی است که سهم مباحث فرهنگی در آن بالا است.2.  اقتصاد فرهنگ : مسائل اقتصادی حوزه 3. فرهنگ اقتصادی : مباحثی همچون فرهنگ کار، فرهنگ مصرف، فرهنگ استفاده از منابع فرهنگی مثل مسائل اقتصاد سینما، روزنامه را مورد مطالعه قرار می‌دهد.

معرفی گرایش اقتصاد اسلامی

معرفی گرایش اقتصاد اسلامی

Islamic  economics

الاقتصاد الاسلامی

هدف از این گرایش به طور کلی آشنایی با اختلاف نظر ها و مبانی نظریه پردازی، روش شناسی و معرفت شناسی اقتصاد اسلامی است.

همچنین رشته هایی همچون دوره کارشناسی علوم اسلامی در رشته اقتصاد و کارشناسی ارشد فقه اقتصادی ، کارشناسی ارشد رشته علوم حدیث گرایش اقتصاد اسلامی نیز رشته هایی هستند که مورد تایید وزارت علوم بوده و به گرایش اقتصاد اسلامی بسیار نزدیک هستند.

1. کارشناسی علوم اسلامی در رشته اقتصاد (ویژه دانشگاه علوم اسلامی رضوی) : به طور کلی دوره کارشناسی علوم اسلامی اولین مقطع تحصیلی در نظام تلفیقی آموزشی حوزوی و دانشگاهی است که اهداف حوزه های علمیه را با حفظ کلیه روشهای حسنه آن تعقیب می­کند به طور خاص در رشته اقتصاد این تلفیق با هدف تربیت محقق اسلام شناس در زمینه تحقیقات اقتصادی تنظیم شده است که به وسیله آشنایی با اندیشه های مکاتب اقتصادی به تبیین اصالتهای خودی و اسلامی بپردازد. 

معرفی گرایش اقتصاد مالی

معرفی گرایش اقتصاد مالی

Financial economics

 

تاریخچه مختصر از شکل‌گیری گرایش

از قرن بیستم و به‌خصوص بعد از جنگ جهانی اول مطالعات مربوط به حوزه اقتصاد پولی رشد چشم‌گیری پیدا کرد. اگر تاریخچه شکل‌گیری پول را مطالعه کرده باشید ماهیت پول در طول تاریخ دچار دگرگونی‌های بسیاری شده است که به‌طور خاص بعد از جنگ جهانی با ظهور بحران‌های مالی این تحولات وارد فاز جدیدی شدند که مثلاً در آلمان به‌صورت ابر تورم ظاهر شد. انتخاب دلار به‌عنوان پول جهانی و شکل‌گیری بازار ارز و محاسبه نرخ ارز، بازارهای سرمایه (بورس) و ورود آن به‌تمامی اقتصادهای جهان، شکل‌گیری بیمه با توجه به ریسک بازارهای مالی و پوشش ریسک آن‌ها نیز مطالعه بازارهای پولی، مالی و بیمه را گسترش داد تا حدی که امروزه حجم زیادی از ادبیات اقتصادی به حوزه مطالعات مالی ارتباط دارد.

برقراری امنیت غذایی بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

برقراری امنیت غذایی بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

ایمان عابدی

وجود امنیت غذایی همیشه دسترسی مردم به غذای کافی و مغذی را فراهم می­آورد لذا از مهم‌ترین ویژگی‌های یک نظام سیاسی مقتدر به شمار می­رود. به همین جهت تحت عنوان: «تأمین امنیت غذا و درمان و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید برافزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا).» در هفتمین سیاست اقتصاد مقاومتی جلوه‌گر شده است. عناصر سه‌گانه‌ی موجود بودن غذای مغذی و کافی، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا محورهای اصلی برای ایجاد امنیت غذایی هستند. لذا ارتباط بین اقتصاد مقاومتی و امنیت غذایی را از این سه حیث بررسی می­کنیم.

بررسی ابعاد مختلف کارت اعتباری مرابحه (کام) و مشکلات آن از منظر اقتصاد مقاومتی

بررسی ابعاد مختلف کارت اعتباری مرابحه (کام) و مشکلات آن از منظر اقتصاد مقاومتی

ایمان عابدی[1]

مقدمه

با تخصصی شدن امور در جهان مدرن آدمی برای رفع حوایج زندگی خودش به سایر انسان‌ها بیش‌ازپیش نیازمند شد و ازآنجایی‌که تمدن‌های بشری همواره برای رفع نیازهای خود ابزار و فنّاوری خاصی را به وجود می­آوردند لذا به دنبال برآوردن این نیاز، پول به‌عنوان ابزار مبادله نقش گسترده‌تری به خود گرفت و انواع پول اعم از پول کالایی، پول اعتباری (فیات)، پول بانکی (تحریری)، پول الکترونیکی و همچنین شبه پول (سپرده‌های مدت‌دار، حساب پس‌انداز اوراق قرضه و اسناد خزانه) شکل گرفت. یکی از انواع پول که به پول الکترونیکی شهرت دارد به دنبال بانکداری الکترونیک و به علت سهولت در انتقال، حذف هزینه چاپ پول، امنیت بالا و تکذیب ناپذیری در معاملات در سال‌های اخیر رونق بسیاری پیداکرده است.

نظریه شهید صدر (ره) در مورد اقتصاد اسلامی

نظریه شهید صدر (ره) در مورد اقتصاد اسلامی

ایمان عابدی 

مقدمه

اصطلاح علم، دانش، مکتب و یا نظام اقتصاد اسلامی (اقتصاد اسلامی با هر ماهیت دیگری که دارد) حدود صدسال است که در جوامع اسلامی و غیر اسلامی در بین عوام و خواص حوزه و دانشگاه بیشتر بکار می­رود. دانشمندان بسیاری در سطح جهان در این موضوع کارکرده‌اند اما اگر نگوییم مهم‌ترین، یکی از مهم‌ترین افرادی که در اقتصاد اسلامی صاحب‌نظر است، شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر است.

بررسی چالش‌های نظام بانکداری اسلامی در تحقق اقتصاد مقاومتی

بررسی چالش‌های نظام بانکداری اسلامی در تحقق اقتصاد مقاومتی

در این یادداشت قصد داریم به تحلیل مشکلات بانکداری در ایران بر اساس دو مقدمه کوتاهی که در ابتدا بیان می­کنیم بپردازیم.

مقدمه اول

نحوه نظام سازی!

با یک مقدمه در مورد نحوه نظام سازی اسلامی به سراغ مسائل بانکداری اسلامی می­رویم. چراکه باید در ابتدا موضع خودمان را در روش نظام سازی روشن کنیم تا بتوانیم در مورد مشکلات ناشی از آن رویکرد اظهارنظر کنیم.

می­دانیم هر آنچه در نظام اقتصاد مقاومتی طرح می‌شود باید بر اساس مکتب اقتصادی اسلام باشد. در واقع اقتصاد مقاومتی پرتو نظام اقتصادی اسلامی در آیینه­ی زمان و مکان است. برای تحقق بخشیدن به‌نظام اقتصاد اسلامی و اجرای اقتصاد مقاومتی در عمل، دو رویکرد وجود دارد.

آشنایی باتجربه متفاوت توسعه در کشور بوتان

چکیده

بوتان کشوری کوچک در شمال شـرقی هند که تا قبل از 1960 هیچ پول ملی، تلفن، مدرسه، بیمارستان و خدمات پستی نداشت و کشوری منزوی و بدون گردش­گر بود. اما از سال 1952 پادشاه جدیدی روی کارآمد و با بیان اصول جدیدی روند اصلاحات را در پیش گرفت. وی برخلاف اصول رایج علم اقتصاد پیشرفت کشور را بر اساس خشنودی ناخالص ملی تعریف کرد و اصلاحات کشورش را برای رسیدن به این هدف آغاز کرد. در این یادداشت با روند جالب توسعه اقتصادی بوتان آشنا می­شویم.

تحلیل رابطه عینیت و ذهنیت در تاریخ به کمک قالب تاریخ‌نگاری تطبیقی عقاید اقتصادی و وقایع در محور زمان

 (بهترین شیوه برای تحلیل و نگارش تاریخ در رشته اقتصاد)

چکیده

دانش اقتصاد هم‌زمان با شکل‌گیری جوامع به وجود آمده­ و به‌صورت مکاتب مختلف در طول تاریخ ظهور کرده است. مطالعه تاریخ عقاید و وقایع در کنار یکدیگر منجر به این می­شود که محقق نقش رابطه بین عینیت و ذهنیت را در تاریخ بسیار واضح ببیند. بهترین قالب برای به تصویر کشیدن انتقالات بین ذهنیت و عینیت، تاریخ‌نگاری تطبیقی در محور زمان است. در این یادداشت ابتدا با شیوه تاریخ‌نگاری تطبیقی در محور زمان برای به تصویر کشیدن رابطه عینیت و ذهنیت آشنا می­شویم و سپس برای آشنایی بهتر با این روش و قالب به‌عنوان نمونه برای بخشی از تاریخ این روش را اجرا می­کنیم.