رابطه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اقتصاد
رابطه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اقتصاد و بررسی جواز آن از دیدگاه اخلاق و دین
ایمان عابدی
چکیده
مهندسی ژنتیک یک روش برای اصلاح صفات و ویژگی های موجودات زنده است که در علوم صنعتی، کشاورزی و پزشکی کاربرد دارد. این فن در مسیر توسعه و پیشرفت اقتصاد مخصوصا در کشور های کمتر توسعه یافته میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. گیاهان تراریخته، تولید جانوران ترانس، تولید پلاستیک قابل تجزیه، تولیدات نانومتری، شبیه سازی جانوران و... از جمله مهم ترین نمونه هایی هستند که در اقتصاد بسیار نقش مهمی دارند.
مقدمه
با رشد روز افزون جمعیت و صنعتی شدن جوامع نیازهای بشر در سطح کمی و کیفی افزایش مییابد. لذا علوم مختلف در راستای حل مشکلات و تقلیل درد و رنج جوامع تولید میشوند. مهندسی ژنتیک نیز بر اساس همین نیازها شکل گرفته است. مشکلاتی از قبیل آلودگی های زیست محیطی و صنعتی، کاهش محصولات کشاورزی بر اثر کم آبی و گرم شدن هوا، کاهش کیفیت محصولات دامی و کشاورزی، رشد بیماری ها و آفات کشاورزی، بیماری های ارثی و... همه نیاز هایی هستند که در صورت رفع نشدن بر درد رنج آدمی می افزایند. لذا مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در جهت رفع این نیاز ها شکل گرفتند.
پس از آنکه این علوم رشد کردند به صورت ویژه ای از کانال افزایش بهره وری، رشد تولید، افزایش کیفیت، صرفه جویی و... در اقتصاد تاثیر گذاشتند لذا محققان در بسیاری از کشور ها به مطالعه این علوم روی آوردند و دولت ها موسسات مخصوصی مربوط به این امور را راه اندازی و حمایت کردند. لذا این موضوع از ابعاد مختلف با اقتصاد رابطه پیدا میکند. برای مثال تامین مالی موسسات زیست فناوری، تاثیر محصولات زیست فناوری بر روی رشد اقتصادی، کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری و... . ولی از طرفی دستکاری و مهندسی ژنتیک و همچنین بیوتکنولوژی از نظر برخی با امور هنجاری اخلاقی و دینی (فقهی) تعارض دارد. لذا قصد داریم ابتدا با مهندسی ژنتیک و زیست فناوری آشنا شویم و سپس رابطه آن با نظام اقتصاد را مورد بررسی قرار دهیم و در انتها جواز استفاده از این علوم را از منظر اخلاق و اقتصاد اسلامی بیان کنیم.
