چطور کتاب بخریم؟
راهنمای انتخاب کتاب برای خریدن
همیشه دیده ایم افرادی که وقتی می خواهند کتاب بخرند آن را ورق زده و از وسط آن قسمتی را می خوانند! با دیدن این صحنه بر آن شدم آن چه در خرید و انتخاب کتاب میتواند مفید باشد را برای شما توضیح دهم.
در این نوشتار فرض شده شما می دانید که بدنبال چه هستید و چه حوزه ای را میخواهید مطالعه کنید ولی نمیدانید آیا این کتاب شما را در این حوزه توانمند می کند یا خیر؟
حتما در موقعیت خرید یک کتاب یا انتخاب آن از لابه لای قفسه های کتابخانه قرار گرفته اید. سردرگمی در میان تنوع کتاب ها و وقت اندکی که در اختیار ماست کار را بسیار سخت می کند. بنابراین در ضمن این مطلب سعی می کنیم یک روش کاربردی برای انتخاب و خرید کتاب در حداقل زمان ممکن ارائه کنیم. این مراحل به ترتیب اهمیت آن ها ذکر شده است. البته نکات زیادی ذکر شده ولی اگر یکبار آن ها را به عنوان تمرین انجام دهید حتما متوجه می شوید که زمان زیادی نمی گیرد. زمان پیشنهادی من برای انتخاب یک کتاب 6 تا 10 دقیقه است. دو راه کار کلی برای انتخاب کتاب معرفی شده که اولی بسیار ساده، ابتدایی و بدون نیاز به صرف زمان زیاد است ولی دومی روشی دقیق تر و حرفه ای.
روش اول: برای بی حوصله ها!
مراحل انتخاب کتاب:
1. خواندن دقیق عنوان اصلی و فرعی روی جلد
2.بازکردن صفحه مشخصات شناسنامه ای کتاب و دیدن بخش موضوعات
در تمام کتاب ها یک صفحه شناسنامه وجود دارد که موضوع کتاب در آن درج شده است. ممکن است عنوان شما را به اشتباه اندازد. ممکن است با خواندن عنوان کتاب فکر کنید کتاب در حوزه اقتصاد مسکن نوشته شده ولی در اصل این کتاب مربوط به مهندسی معماری باشد.
3. خواندن متن پشت جلد کتاب که معمولا معرفی مختصری از کتاب است.
4. جست و جوی نام کتاب در اینترنت و مطالعه مطالب مربوط به معرفی این کتاب
معمولا در اینترنت مطالبی پیرامون کتاب های مشهور و مفید وجود دارد. مراکزی هستند که کتاب ها را معرفی میکنند همچنین سایت های خرید کتاب معمولا معرفی برای کتاب آورده اند. احتمالا اگر مطلب مرتبطی با کتاب در اینترنت پیدا نکردید کتاب انتخابی شما معروف نبوده یا ارزش خواندن ندارد! البته این در مورد هر کتابی لزوما درست نیست.
روش دوم: برای حرفه ای ها!
پس از طی مراحل یک تا چهار از روش اول به سراغ مراحل بعدی می رویم:
5. خواندن عنوان انگلیسی کتاب ، به خصوص اگر کتاب ترجمه باشد ممکن است عنوان ترجمه شده برای شما آشنا نباشد ولی اصطلاح انگلیسی برای شما مشخص کند که کتاب در مورد چیست.
6. نوبت چاپ و شمارگان هر چاپ نشان دهنده میزان فروش و محبوبیت کتاب است که میتواند شاخص مناسبی برای انتخاب کتاب باشد.
7. انتشارات کتاب را اگر بشناسید گاهی میتواند مفید باشد. ممکن است از عنوان کتاب متوجه نشوید کتاب دقیقا در چه حوزه ای و چه مکتب و نحله ای نوشته شده است ولی با دانستن حوزه کار ناشر می توان آن را فهمید. برای نمونه برخی ناشران فقط کتب ادبی چاپ میکنند و برخی دیگر تنها کتاب های مربوط به اقتصاد چپ و سوسیالیسم و برخی کتاب های حوزه روشنفکری و نواندیشی دینی را چاپ می کنند.
معمولا ناشران معروف از حیث اعتبار خود هر کتابی را چاپ نمیکنند بنابراین ناشران دانشگاهی، ناشران مربوط به پژوهشگاه ها و مراکز علمی در بالاترین سطح اعتبار قرار دارند و هر کتابی را چاپ نمیکنند. ناشران معروف در هر موضوع و حوزه نیز میتواند ملاک خوبی برای انتخاب باشد. توجه کنید لزوما هر کتابی که از سوی ناشر معروف چاپ شده قابل استفاده برای شما نیست!
8. با نویسنده کتاب آشنا شوید. این کار را میتوانید در همان غرفه کتاب فروشی از طریق دیدن سایر تالیفات نویسنده انجام دهید . سایر کار های تالیفی نویسنده علایق و حوزه کاری وی را مشخص می کند. اسم نویسنده را میتوانید در اینترنت جست و جو کنید و درباره او و روش و منش کارش بخوانید.
9. مهم ترین بخش کتاب فهرست آن است!
در مورد فهرست به این مطالب دقت کنید:
عنوان فصول و ارتباط آن ها با یکدیگر
بخش های اصلی کتاب و زیر بخش ها را دقیق بخوانید و ببینید آیا مطالبی که در پی آن هستید در کتاب وجود دارد یا نه؟ اگر وجود دارد خیلی اجمالی آن بخش را نگاه کنید و قسمت هایی از آن را بخوانید.
10. مقدمهمترجم، مقدمه نویسنده، پیشگفتار به ترتیب و به صورت اجمالی مطالعه شود
11. خلاصه یا چکیده فصول، نتیجه گیری فصول نیز میتواند عصاره هر فصل کتاب را بیان کند. اگر کتاب چکیده فصل در ابتدا یا نتیجه گیری در انتها ندارد چند جمله ابتدایی هر فصل در مورد این صحبت میکند که مولف در این فصل بدنبال چیست؟
12. شکل ها، نقشه ها، جداول نیز میتواند شما را راهنمایی کند که این کتاب به چه موضوعاتی پرداخته است.
13. سوالاتی که در اخر فصول برای ارزشیابی نوشته شده اند مشخص میکند مولف در هر فصل به چه سوالاتی پاسخ داده و آیا این سوال شما هم هست یا نه؟
14. برای حرفه ای تر ها منابع کتاب
کسانی که در حوزه ای سال ها مطالعه کرده و منابع را می شناسند میتواند فهرست منابع مفید باشد. اگر مولف از منابع معتبر و اصلی استفاده کرده احتمالا کتاب ارزشمندتری پدید آمده باشد. افراد غیر متخصص هم البته در حوزه منابع میتوانند از طریق تعداد و تنوع آن تا حدی ارزش کتاب را بر آورد کنند.
15. اگر بدنبال مطالب خاصی در کتاب هستید مثلا میخواهید بدانید این کتاب در مورد مارکس چه مطالبی گفته آیا اساسا به اقتصاد رفتاری اشاره ای داشته یا نه میتوانید در بخش اعلام آن اصطلاح را ببینید. فهرست اعلام یا نمایه کتاب یک فهرست بر اساس الفبا حاوی اساسی ترین مطالب هر کتاب است. برخلاف اعلام فهرست ابتدایی کتاب بر اساس ذهن نویسنده نوشته شده که میتواند استفاده دیگری داشته باشد.
لازم نیست حتما تمام این مراحل را انجام دهید بلکه تا هر جا حوصله داشتید پیش بروید!
