مجموعه مقالات دومین همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی

حق مولدسازی پایدار اقتصادی زمین‌های دولتی، کاربست اجاره‌داری زمین

 

 مجید رضایی

 ایمان عابدی

 

چکیده 

از حقوق حاکمیت اسلامی بهره‌مندی پایدار از دارایی‌های دولتی است. مولدسازی دارایی‌های دولت علاوه بر اینکه در کنار مالیات به تأمین مالی دولت کمک می‌کند به دلیل آثار اقتصادی مطلوبی که می‌تواند به دنبال داشته باشد یکی از الزامات حکمرانی شهری محسوب می‌شود. در بین دارایی‌های دولت، زمین در ایران از جایگاه ویژ‌ه‌ای برخوردار است؛ در این پژوهش با اسـتفاده از روش تحلیلـی و توصیفی و با مرور تجربه جهانی، متون فقهی، تاریخی و آمار‌های در دسترس به بررسی تأثیرات اقتصادی عرضه زمین دولتی به صورت اجار‌ه‌ای می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد الگوی اجاره‌داری برخلاف فروش نوعی تأمین مالی پایدار، بلندمدت و باثبات برای دولت است. همچنین عرضه زمین‌های دولتی به صورت اجاره بلندمدت برای تسهیل ساخت کاربری‌های مسکونی، تجاری، اداری، کشاورزی، باغداری و... می‌تواند به رشد اقتصادی بدون تورم در بلندمدت منجر شود. هزینه اولیه و ثابت تولید و مصرف کالاها و خدمات از طریق کاهش یا حذف هزینه و قیمت زمین از رهگذر عرضه زمین‌های دولتی به صورت استیجاری صورت می‌گیرد. به دنبال این اتفاق رشد قیمت زمین و به‌تبع آن رشد قیمت تمامی کالاها و خدمات وابسته به زمین (به میزان اتکا به زمین) تا حدی کنترل می‌شود و در نهایت عرضه استیجاری زمین دولتی امکان تولید و مصرف را به صورت متوازن برای آحاد مردم پدید می‌آورد.

 

واژ گان کلیدی: زمین، زمین دولتی، اجاره‌داری، تولید، مولدسازی.

 

دانلود فایل کامل جلد دوم مجموعه مقالات

 

لینک خبری

قیمت زمین و اثرات بر تراکم

اختلاف قیمت هر مترمربع زمین و ملک کلنگی بین مناطق تهران ده برابر است و بین ۹/۸ تا ۹۹/۲ میلیون تومان قرار دارد.

اختلاف ده برابری قیمت زمین؛ یعنی حداقل ده برابر نابرابری بین ارزش دارایی مالکان؛ ضمناً ساختمان که روی زمین ساخته شود با ارزش افزوده ساخت‌وساز اختلاف دارایی‌ها بیش از ده برابر هم می‌شود!

مالکیت زمین خود یک موتور تولید نابرابریست که مجوز ساخت‌‌وساز و تراکم فروشی هم آن‌را تشدید می‌کند.

مسکن و تحریم

سیاست اقتصاد معطل رفع تحریم به اندازه گزاره تحریم هیچ تأثیری ندارد غلط است.

تأثیر تحریم دو گونه است:

۱. کالا در داخل موجود نیست، امکان واردات آن سخت است یا با چندبرابر قیمت و هزینه وارد می‌شود. مثل برخی داروها

۲. یک کالا یا مشابهش در داخل تولید می‌شود؛ اما قیمت آن به نرخ ارز وابستگی دارد.

گفت و گویی با دکتر محمود اولاد (سوداگری مسکن و حذف قیمت زمین)

مطالب کانال دکتر اولاد رو کامل مطالعه کردم دو نکته که ایشان تاکید زیادی بر آن دارند به نظرم قابل نقد بود که با ایشان مطرح کردم و دکتر هم با بزرگواری پاسخ دادند که متن سوال و پاسخ را در ادامه می بینیم. 

سوالات بنده از دکتر اولاد:

چند سوال و نقد:

۱. ایشان سیاست حذف قیمت زمین را غیر ممکن میدانند!

بنظرم بین حذف قیمت زمین در معامله مسکن با تفاوت در ارزشمندی زمین خلط کرده اند.

آنچه در استدلال ایشان آمده نشان از وابستگی قیمت مسکن به زمین و زمین به موقعیت و امکانات است. این مطلب کاملا قابل قبول است. اما قیمت مسکن تشکیل شده از ارزش زمین+ساختمان ، چنانچه مالکیت زمین منتقل نشود ارزش نامبرده متعلق به دولت بوده و در معاملات تنها ارزش ساختمان محاسبه و معامله انجام می‌گیرد. بنابراین تفاوت های ایجاد شده در ارزش زمین به دولت تعلق دارد و در معامله وارد نمی‌شود. البته ارزش دارایی دولت رشد می‌کند.

حتی شاید بتوان مالکیت زمین را با قیمت کم + هزینه آماده سازی به شرط اینکه مسکن مذکور همیشه به کم درآمدها اختصاص یابد منتقل کرد.