به بهانه مدعای آقای وکیلی در مورد وجود ستاره
در مورد این فیلم طرح بحثی صورت گرفت و بحث به مفهوم نظری و تجربی از حلقه وین تا فلسفه تحلیلی کشید...
نکته کلیپ تقطیع شده و تحقیق نشده که بحث کامل ایشان چه بوده ولی بهر حال این قسمت از مطلب مورد بررسی قرار گرفته و قضاوتی در مورد شخص گوینده نمی شود...
بنده:
شاید بشه با تفکیک مفهوم نظری از تجربی حرفشون رو تایید کرد
ستاره میتونه مفهومی نظری برای توجیه نور باشه
مثل جاذبه، اتم، الکترون و... که ترم نظری اند طبق یک قول البته
من شنیدم که خیلی از تصاویر هوایی که ادعا میشه با تلسکوپ دیده و گرفته شده دروغه با هدف سود اقتصادیه،
بنظرم کروی بودن زمین یقینی نیست و.... اینا رو عرض کردم که در نجوم هم دیدگاه های متعدد هست
دوستان: اگه یقین منطقی مطمح نظر شماست، که خب تقریبا در هیچ گزاره ای از آنچه در علم تجربی گفته میشه، یافت می نشود. 🤔پس باید تمام معلومات این علوم رو به این عنوان که یقینی نیستند بی اعتبار بدانیم.
اما بنظر میرسه در علم تجربی، چنین یقینی اصلا مورد نیاز نیست. و صرف اینکه یک ظن متآخم ایجاد بشه، برای اعتماد و استفاده از این علوم کفایت میکنه.
بنده:
جسارتا این مد نظرم نبود
مفاهیم علمی دو دسته اند نظری و تجربی
theoritical term
emperical term
دسته اول قابل مشاهده نیستند ، چه بسا اصلا وجود ندارند صرفا ساخته ذهن اند برای تبیین، تحلیل پیش بینی و توصیف مثل الکترون در اتم که کمک میکنه رفتار اتم قابل تبیین بشه
مفاهیم نظری کارکرد عملی دارند، صدق و کذبشان بر اساس مطابقت با واقع نیست
و نکته اخر مفاهیم نظری تعریف تصریحی stipulative definition می شوند. یعنی تعیین مراد می شوند
مثلا فرهنگ از نظر من یعنی... این تعیین مراد است
ستاره یعنی جسم کروی بزرگ سخت
ادعای اقای وکیلی رو اگر بخوایم خیلی علمیش کنیم باید بگیم ستاره مفهوم نظریه
نکات عجیب در هیات و نجوم زیاد گفته میشه چون خیلی قابل مشاهده نیست
مثلا اسمان گنبده و رنگ ابی اون نشون دهنده ابیست که پشت این گنبد هست و موج اون موجب چشمک زدن ستاره میشه و خورشید در هنگام غروب در گل فرو میره و...🤦🏻♂️
دوستان: خیلی ممنونم
کروی بودن زمین چطور؟ جزء تجربی است یا نظری؟ به نظرم احتمالا باید تجربی به حساب بیاد
بنده :
ارادت بله از این حیث که قابل مشاهده است قاعدتا باید تجربی باشه... ولی مشکل اینه که مشاهده نشده هنوز ! گویا هر دو ادعا فرضیه اند نه نظریه
دوستان: کروی بودن زمین مشاهده نشده؟؟؟؟
بنده:
بنده که ندیدم با چشمم
عکس هایی هم که ادعا میشه با ماهواره گرفته شده با لنز فیش آی هست که همه چیز رو محدب میکنه کلیپاش هست سرچ کنین
استاد :
باسلام واحترام
ممنون ازمباحثه مفیددوستان
ای کاش جناب وکیلی حداقل درحد
کتاب اخترفیزیک«ایان ریدپات»اطلاعات داشتندبعداین بحث رامطرح میکردند
البته گرایش حقیراخترفیزیک نبوده لکن
نزدیک به آن بوده وکوانتوم تدریس کرده ام وبه بهانه فورانگرهای کوانتومی تاحدی به اخترفیزیک پرداخته ام وبه همین جهت عارضم:
از۱۹۶۰که داده های کیهان بوسیله اسکای لب هاوشاتلها وایستگاههای فضایی وبعدآزمایشگاههای مداری وامروزه بوسیله رصدخانه های مداری و
اخترشناسی رادیوییتصاویرستارگان راوحتی نقشه برداری امواج آنهارانیزداریم وآنهارامیبینیم
آن زمانی هم که آنهارانمیدیدیم چرخه
هیدروژن یاچرخه پروتون-پروتون وفرایندهمجوشی،به ماکمک میکرد
احتمالاوکیلیAstronologyراباAstronomyوآنرانیزباCosmologyاشتباه گرفته اند
پس گزاره های اخترفیزیک،نظری نیستند
همینطورالکترون هم ساخته ذهن نیست
بلکه گلایزردر۱۹۵۲باساختBubble Chamber(اتاقک حباب)کمک کرده تا
حرکت ذرات ازجمله الکترون رادرهیدروژن مایع شفاف ابرداغ مشاهده کنیم
به علاوه اگرالکترون وجودنداشت اربیتالهاوشکل آنهابه عنوان فضاهایی که بیشترین احتمال حضورالکترون درآنجاست مشاهده ومحاسبه پذیرنبود
پس گزاره های الکترودینامیک کوانتومی نیزنظری نیست
😅به نظرم جناب وکیلی اگردوواحدالکترودینامیک پیشرفته ودوواحدهم مکانیک کوانتومی پیشرفته پاس میکردندبه این عرصه هاورودنمیکردند
🌹
بنده خطاب به استاد:
با سلام و ادب
با تشکر از توجهتان
ضمن تشکر و خرسندی از اینکه در محضر استادی هستم که به چندین حوزه علمی اشراف کامل دارند.
حقیر در بخش قبلی عرایضم عرض کردم: البته طبق یک قول الکترون ترم نظری هست.
با استناد به دوپاره گرایان از حلقه وین نظیر کارنپ و ... الکترون ترم نظری است.
گویا در فلسفه علم و فلسفه فیزیک بجز مخالفان دوپاره گرایی نظیر ماکس ول مابقی الکترون، میدان مغناطیسی، دما، جرم پروتون و... را ترم نظری میدانند.
بنظرم
به این دلیل که مفهوم مشاهده پذیری observability در ادبیات این دو گروه تعاریف متفاوت داره قضاوت بین اینها سخت میشه
ضمن اینکه «مشاهده» چنان که کارنپ ادعا میکنه از نظر فیزیکدان با مشاهده از نظر فیلسوف متفاوته
به نظر خود بنده میرسه نظر کارنپ و ابزار گرایی اون تمام نیست؛ لذا وجود عینی و عدم وجود عینی (وجود ذهنی) اساسی ترین ویژگی ترم تئوریک است.
شاید نظریه تیغ اکام بتونه بهتر ترم نظری و تجربی رو تفکیک کنه
تیغ اکام:
۱. مشاهده مستقیم x با حواس پنج گانه یا بیشتر طبق قول متاخرین
۲. دیدن آثاری که جز با فرض وجود x وجودشان را نمیتوان تبیین کرد یا پذیرفت.
اصل تفکیک ترم نظری از تجربی به خصوص در علوم انسانی بسیار مفیده باید تلاش بشه برای تدقیق مطلب 🌹