سیر مطالعاتی اقتصاد مسکن

پیشنهاد سیر مطالعاتی آسان به مشکل
 اقتصاد مسکن

مقدمه

مطالعه مسکن از منظر اقتصاد می بایست از مطالعه کتب فارسی شروع شود و در ادامه با کتاب های انگلیسی و سپس مقالات ادامه پیدا کند. به همین منظور ابتدا کتاب های فارسی که به زبان ساده تر و به طور خلاصه تر به اقتصاد مسکن پرداخته اند پیشنهاد شده و به مرور به کتاب های جامع تر و دشوار تر می پردازیم. در ضمن این سیر بیشتر مطالعه کلیات اقتصاد مسکن را مد نظر دارد و طبعا برای آشنایی تخصصی در موضوعات جزئی تر سیر های دیگری نیاز است. پیشنهاد می شود دانشجویان حین مطالعه کتب فارسی اصطلاحات انگلیسی را به همراه ترجمه بکار رفته یادداشت کنند تا در مطالعه کتاب های انگلیسی مسیر راحت تری داشته باشند.

الف . کتب فارسی

۲. برنامه ریزی مسکن محمد رضا دلال پور محمدی سمت برنامه ریزی مسکن

احصا و تقسیم بندی ابعاد مختلف مشکلات مسکن (آسیب شناسی بخش مسکن) لزوم برنامه ریزی مسکن مراحل و روش برنامه ریزی روش های برآورد نیاز به مسکن  سرمایه گذاری در بخش مسکن  برآورد میزان نیاز به زمین و راه های تامین آن  بررسی برنامه های اول تا پنجم توسعه و...

۳. درآمدی بر اقتصاد مسکن ، خلیلی عراقی

جامع ترین کتاب اقتصاد مسکن به زبان فارسی همین کتاب است که به ویژگی های مسکن، بازار مسکن، عرضه، تقاضا، ادوار تجاری بازار مسکن، سیاست گذاری در ایران و خارج از کشور، مشکلات و راه حل های سیاستی و... پرداخته است. مطالعه دقیق این کتاب یک آشنایی جامع در حوزه اقتصادمسکن برای دانشجو بدست می دهد. تقریبا به تمام مسائلی که در حوزه اقتصاد مسکن وجود دارد حداقل یکبار در این کتاب اشاره شده است. مطالعه دقیق و مباحثه این کتاب به دانشجویان اکیدا پیشنهاد می شود.

۴. نظریه قیمت مسکن در ایران، علی اکبر قلی زاده

این کتاب به جامعیت کتاب قبلی نیست ولی در مورد قیمت مسکن و عوامل موثر بر عرضه و تقاضای مسکن توضیحات کتاب تقریبا جامع است.

۵. فنون پیش بینی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای برایان فیلد برایان مک گرگور ترجمه فاطمه تقی زاده  ۱۳۷۶ سازمان انتشارات برنامه و بودجه

در این کتاب  پیش بینی جمعیت، تعداد خانوار، تعداد مسکن مورد نیاز ، مقدار زمین مورد نیاز و بررسی تفاوت مفهومی نیاز، تقاضا و آرزوی مسکن

۶.  شش دهه برنامه ریزی مسکن در ایران (۱۳۲۷_۱۳۸۷)، مهندس محمد علی عبدی

بررسی بخش مسکن در برنامه های عمرانی و توسعه قبل و پس از انقلاب اسلامی ، سوال محوری کتاب : بررسی اهداف سیاست ها و اینکه هر سیاست چه ایده ای را در درون خود داشته و در راستای کدام شاخص بکار رفته است؟ برنامه چهارم‌ توسعه و سند چشم انداز  ۱۴۰۴ نیز بررسی شده است. مسکن در برنامه ریزی قبل و پس از انقلاب تا برنامه چهارم توسعه بررسی شده است. چاپ دوم: ۱۳۹۵

۷. سیاست های تامین مسکن تجارب جهانی و ایران، علی قاسمی، حامد قادر مرزی

بررسی مفاهیم و تعاریف ، جایگاه مسکن در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه ، برنامه های عمرانی و توسعه قبل و پس از انقلاب ، حاشیه نشینی و مسکن غیر رسمی ، سیاست های کلان بخش مسکن در ایران و جهان ، چاپ اول ۱۳۹۵، کتاب دقیق و مفیدی است و از منابع زیادی بهره برده  حتما مطالعه شود.
۸. کتاب تجربه سیاستگذاری مسکن در کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا

کتاب حاوی اطلاعاتی در مورد سـیاسـتگذاری سـاخت مسـکن در کشـورهای جنوب و شـرق آسـیاسـت. کشـورهای یادشـده، با معیار صـنعتی ترین و موفق ترین قدرتهای اقتصادی منطقه انتخاب شده اند. این ک کشورها عبارت است از: ژاپن درمقام برترین اقتصاد صنعتی این ناحیه؛ چهار کشور کوچک هنگ کنگ، سنگاپور، کره جنوبی و تایوان و نیز سه کشور اندونزی، مالزی و تایلند که در مسیر موفقیت اقتصادی قرار گرفته اند. مرور سیاست های متفاوت این کشور ها و جمع بندی و بیان شباهت های آن از نکات آموزنده کتاب است. در فصل آخر سعی شده یک الگو و بسته سیاستی از تجربه توسعه مسکن در این کشورها ارائه شود.
۹. تامین مالی مسکن مولف: دکتر تبریزی

 آشنایی با مفاهیم مالی، قراردادها، انواع روش های تامین مالی، سرمایه گذاری مالی و ارزش گذاری مسکن کتاب مجموعه مقالاتی است که به صورت نظام وار در کتاب قرار گرفته و ساختار منسجم یک کتاب را تشکیل داده است. از آنجا که ادبیات تامین مالی کمی دشوار تر از سایر حوزه های مسکن است این کتاب در آخر این سیر دهگانه گنجانده است. پی دی اف این کتاب نیز موجود است.
   

ب. کتاب های انگلیسی

۱. George_Fallis_Housing_Economics  

این کتاب در مورد نحوه تصمیم گیری خانوار ها و تولید کنندگان نوشته شده و اینکه چگونه بازار عرضه و تقاضا را به سمت یکدیگر می رساند. همچنین در مورد سیاست های دولت ها برای بهینه سازی قیمت، تولید و مصرف صحبت می شود. هدف اصلی این کتاب استفاده از روش ها و چارچوب اقتصاد خرد برای موضوع مسکن است. به همین دلیل ابتدا با ویژگی های متمایز این کالا مثل ناهمگنی و دوام شروع میکند و سپس به تقاضا، عرضه، بازار مسکن، وام مسکن، سیاست های مسکن، برابری در مسکن، کارآیی پرتو در بخش مسکن و در نهایت سیاست های اقتصادی مسکن در کانادا می پردازد. در فصول مختلف که در بالا نامبرده شد مخاطب ابتدا با سوالات هر بخش آشنا شده و سپس به کمک مدلسازی و تحقیقات تجربی پاسخ آن ها را می یابد. از ویژگی های این کتاب مرور تحقیقات تجربی و اقتصاد سنجی در موضوعات مختلف است.

۲. Residential satisfaction and housing policy evolution ۲۰۱۸

 
 برخی از مهم ترین موضوعات مطرح شده در کتاب: تعریف مسکن حق مسکن مسکن از منظر نئوکلاسک، نهادگرایی و نئومارکسیسم روش شناسی و معرفت شناسی مطالعات مسکن مقایسه دیدگاه پوزیتیویسم ها با برساخت گرایان در مسکن سیاستگذاری مسکن، مراحل و سیکل های خط مشی گذاری بررسی تجربه نیجریه، آفریقای جنوبی و غنا در خط مشی گذاری مسکن بررسی مفهوم، مدل ها، شاخص و مطالعات مربوط به رضایت از مسکن تکیه کتاب بر سیاست های تامین مسکن برای اقشار کم درآمد

۳. Housing Policy and Practice in Asia. Edited by Seong-Kyu Ha. London: Croom Helm, ۱۹۸۷. x, ۱۹۷ pp

۴. Doling, J. (۱۹۹۷) comparative Housing Policy: Government and Housing in Advanced

۵. Van Vliet, W. (۱۹۹۰) International Handbook of Housing policies and practices,

۶. Yamada, Y. (۱۹۹۹) Affordability Crises in Housing in Britain and Japan, Housing

۷. Yeung, Y. M. (۱۹۸۳) A Place to Live: More Effective Low-cost Housing in Asia,

۸. Hayakawa, K. (۱۹۸۷) Japan, in Ha, S-k (ed.) Housing Policy and Practice in Asia,